قلمروخواهی جریان‌های فرهنگی شیعی و سلفی در غرب آفریقا

منطقه غرب قاره آفریقا، به عنوان بزرگترین منطقه مسلمان‌نشین قاره آفریقا، می‌تواند نقش قابل توجهی در تحولات جهان اسلام ایفا کند. در این چارچوب منطقه غربی آفریقا به عرصۀ جدید رقابت بین عربستان سعودی و ایران در عرصه‌های فرهنگی تبدیل شده است و جریان‌های فرهنگی در هر دو کشور مدت‌هاست که تمرکز خود را بر این بخش از قاره سیاه معطوف کرده‌اند. این پژوهش با تمرکز بر اهمیت کلیدی نمایندگی‌های ایدئولوژیک در غرب آفریقا، می‌کوشد تا تحلیلی را از نقش منطقه غرب آفریقا در رقابت بین عربستان سعودی و ایران ارائه می‌دهد. از این منظر، گونه‌شناسی عملکرد بوکوحرام به عنوان یکی از مهم‌ترین گروه‌های تروریستی در منطقۀ غرب آفریقا که با حمایت معنوی و مادی عربستان ادعای برپایی خلافت اسلامی دارد، دارای سویه‌های مهم برای یک جریان‌شناسی فرهنگی است؛ پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی پسارویدادی انجام و داده‏ها و اطلاعات آن بر مبنای تحلیل روندها، ارزیابی خواهد شد. این پژوهش ناظر بر این پرسش است که قلمروخواهی ایران و عربستان در غرب آفریقا چه تاثیری بر جریان‌های اسلام‌گرا در منطقه غرب آفریقا دارد و این فرضیه را مورد آزمون قرار می‌دهد که ایران و عربستان با بهره‌گیری از نیروهای همسو در غرب آفریقا، منطقه جدیدی را برای رقابت‌های فکری شکل داده‌اند. یافته‌های پژوهش همچنین نشان می‌دهد که رقابت ایران و عربستان در غرب آفریقا شباهت‌های قابل توجهی با رقابت‌های این دو کشور در غرب آسیا دارد اگر چه با وجود برخی موفقیت‌های انکارناپذیر قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی ایران در غرب آقریقا، عربستان سعودی تا کنون توانسته است که با اتکا به درآمدهای سرشار نفتی دست برتر را در این رقابت داشته باشد.