بررسی تطبیقی حریم و سلسه مراتب فضایی در فضاهای مسکونی شهر تهران دوره های قاجار، پهلوی تا کنون ( مطالعه موردی: خانه ظهیرالاسلام، خانه لولاگر، مجتمع سدروس )

بی حد و مرز بودن فضاها در بسیاری موارد سبب از بین رفتن آرامش مورد نیاز افراد و عدم احساس قلمرو و همچنین باعث ارتباطات فضایی ناخواسته با یکدیگر می شود. در این پژوهش میخواهیم به روابط پیکربندی فضایی، عمق فضا و ادراک و تاثیر آنها بر یکدیگر و تاثیر حریم برفرم پلان و سلسه مراتب فضایی آن در سه دوره قاجار، پهلوی و معاصر بپردازیم و تحلیلی بر این مطالعه موردی ها داشته باشیم و با استفاده از تکنیک های نرم افزار به تهیه جدول entropy به معنای اینکه دسترسی هر فضا نسبت به فضای دیگر تا به چه میزان دشوار است. به کمک ترسیم نمودارهای توجیهی در نرم افزار تخصصی مورد مطالعه قرار گرفته اند. مهمترین نکته این است که حریم و سلسه مراتب فضایی در فضاهای مسکونی شهر تهران در دوره های تاریخی قاجار، پهلوی، تاکنون به چه نحو بوده است و آیا گسستگی در این روند وجود دارد؟ درادامه به ارزیابی پلان های دوره های تاریخی میپردازیم در گذر زمان عواملی همچون فرهنگ و فرم بسیار تاثیر بر نوع فضا و ساختار درونی پلان داشته اند. این نوشتار از نوع پژوهش موردی است و با استفاده از روش تحقیق ترکیبی انجام شده که شامل روش های توصیفی- تحلیلی با روش تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع استدلال منطقی است. و در بحث نتیجه گیری پژوهش بر استدلال های منطقی و در راستای پاسخ به مسئله پژوهش می باشد و در قالب دیاگرام های تصویری پیشنهاد می گردد تحقیق بر روی پلان های نمونه مطالعاتی دوره های مختلف نشان از ارتباط بین روابط فضای معماری و حریم دارد همچنین می تواند ارتباطات فضایی مناسب را برای دستیابی به حریم در پلان های معاصر را مشخص نماید.

Comparative Study of Spatial Privacy and Hierarchy in Residential Spaces of Tehran during the Qajar and Pahlavi Until Now (Case Study: Zahir al-Islam House, Lolagar House, Cedrus Complex)

The boundlessness of spaces in many cases causes the loss of peace needed by people and lack of sense of territory, and also causes unwanted spatial connections with each other. In this research, we want to deal with the relations of spatial configuration, depth of space and perception and their effect on each other and the effect of privacy on the plan and its spatial hierarchy in the three Qajar, Pahlavi and contemporary periods. Software techniques to prepare an entropy table means how difficult it is to access each space compared to another. They have been studied by drawing explanatory diagrams in specialized software. The most important point is that the space and spatial hierarchy in the residential spaces of Tehran in the historical periods of Qajar, Pahlavi, has been so far and is there a break in this process? In the following, we will evaluate the plans of historical periods. Over time, factors such as culture and form have greatly influenced the type of space and the internal structure of the plan. This article is a case study and has been done using a combined research method that includes descriptive-analytical methods with data analysis method of logical reasoning. In the discussion, the conclusion of the research is based on logical arguments and in line with the answer to the research problem. It can determine the appropriate spatial connections to achieve privacy in contemporary plans.