تحلیل کتاب درسی ریاضی سوم دبستان بر اساس شاخص خلاقیت گیلفورد

این پژوهش با هدف تحلیل محتوای کتاب درسی ریاضی سوم دبستان سال تحصیلی 1398-1399 براساس خلاقیت گیلفورد انجام شده‌است. روش این پژوهش، کیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، محتوای کتاب ریاضی پایه سوم ابتدایی منتشر شده در بین سال‏های تحصیلی 1398-1399 به چهار قسمت (معما و سرگرمی، فعالیت‌ها، تمرین‌های کلاسی و اشکال) تقسیم شد. 20 صفحه به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شد. کلیه‌ی واحدها در تمامی قسمت‌ها با طبقه مورد نظر از نظر دو مولفه‌ی تفکر و همگرا و واگرای خلاقیت گیلفورد مطابقت داده شدند و در جداول مربوط ثبت گردیدند. واحدهای مربوط به تفکر واگرا و تفکر واگرا که از مولفه‌های خلاقیت گیلفورد هستند شناسایی و شمارش گردیدند و با تطبیق عناصر کتاب با عوامل خلاقیت گیلفورد، تعداد فراوانی آن‌ها ثبت گردید تا تعیین شود که محتوای کتاب درسی از نظر طبقات انتخاب شده (تفکر واگرا و تفکر همگرا) بیشتر در کدام سطح از سطوح قرار دارند و نتایج به صورت جدول و نمودار نشان داده شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کتاب ریاضی سوم دبستان به سطح حافظه واگرا توجه کمی داشته‌است. لذا می‌توان گفت ریاضی سوم دبستان به خوبی زمینه لازم برای بروز خلاقیت را فراهم نمی‌کند. به نظر می‌رسد که در برنامه درسی و محتوای آموزشی کتاب درسی ریاضی پایه سوم ابتدایی باید تجدید نظر شود؛ زیرا بر اساس دیدگاه گیلفورد، تفکر واگرا نشانگر عملکرد آزادانه فکر است که مترادف با خلاقیت است.