نقاشی قهوه خانه ای با تکیه بر مضامین عاشورایی

سرزمین ما ایران دارای داستان ها و روایت های اساطیری و مذهبی بسیاری است. از سویی داستان های اساطیری چون شاهنامه و از سویی دیگر روایت های مذهبی که مشهورترین آن‌ها حادثه کربلا است، از دیرباز موضوع مناسبی برای نقالان و نقاشان قهوه خانه ها بوده است. تمامی تصاویری که در قهوه خانه ها توسط نقاشانی که شاید بی سواد یا کم سواد و کوچه بازاری بوده اند، ترسیم شده به بهترین شکل مفاهیم و داستان ها را به بیننده منتقل می کنند. این تصاویر و داستان ها درس ها و عبرت هایی را به انسان می آموزند که گاه انسان در طول یک زندگی بدان ها دست می یابد. نقطه اوج این آثار در دوره قاجار بوده و بیشترین مخاطب آن انسان هایی از میان مردم کوچه و بازار بوده اند. مردم ایران‌زمین از دیرباز علاقه فراوانی به شنیدن داستان های اساطیری و ملی و مذهبی سرزمینشان داشته اند. آن ها از شنیدن افتخارات قهرمانان میهن و الگوهای مذهبی شان لذت می بردند و به خود می بالیدند.گوش آن ها به شنیدن این داستان ها عادت کرده و ساعت ها پای روایت های نقالان نشسته و با تماشای پرده های نقاشی که در قهوه خانه ها وجود داشت، چشم خود را به حرکت این تابلوها و گوش خود را به صدای نقالان می سپردند و آن چنان غرق در این روایات می شدند که گویی در زمان سفر کرده و از نزدیک شاهد این روایات هستند. در این پژوهش با تبیین مضامین مختلف در میان نقاشی های قهوه-خانه ای، اهمیت مضامین مذهبی و عاشورایی در هنر مردم معمولی مشخص شده است. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات معتبر، به دنبال پاسخگویی به این سوال بوده است: در میان مضامین مختلفی که در نقاشی-های قهوه خانه ای شاد آن ها هستیم، مضامین مذهبی با چه ویژگی هایی نقش شده اند؟