اثرات اکوفیزیولوژیک آبیاری و تاریخ کاشت بر روی رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی انسیون

با توجه به اهمیت پرورش گیاهان دارویی و رواج روزافزون داروهای برخوردار ازماده موثره طبیعی پژوهشی در راستای بررسی اثرات اکوفیزیولوژیک آبیاری و تاریخ های مختلف کاشت بر روی انیسون که دارای استفاده های مختلفی در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی می باشد، انجام گرفت. در این بررسی اثرات رژیم های مختلف آبیاری شامل: حذف آبیاری درمرحله رشد طولی ساقه(i1)‌، حذف آبیاری در مراحل رشد طولی ساقه و پر شدن دانه (i2)، حذف آبیاری درمرحله تشکیل چتر(i3)، حذف آبیاری درمرحله پر شدن دانه (i4) ، و ابیاری کامل(i5) در سه تاریخ کاشت 16 فروردین (d1)، 28 فروردین (d2) و 10 اردیبهشت (d3) بر روی رقم soroksari انیسون مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که شاخص سطح برگ (lai) سطح ویژه برگ (sla) ، ارتفاع گیاه و بیوماس در تاریخ کاشت سوم به طور معنی داری نسبت به دو تاریخ دیگر کاهش می یابد. همچنین حذف آبیاری در سطوح i3, i2, i1 این صفات را بطور معنی داری کاهش داد ولی حذف آبیاری در سطح i4 تاثیری بر روی آنها نداشت. فراوانی روزنه ها درمیدان میکروسکپی نیز بطور معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت و رژیم های آبیاری قرار گرفت. بدین ترتیب که گیاهان تاریخ کاشت اول در مقایسه با دو تاریخ دیگر ازنظر آماری از تراکم روزانه ای کمتری بر خوردار شدند. حذف آبیاری در سطحi3 و بویژه i2 , i1 تراکم روزنه ها را بطور معنی داری افزایش داد. همچنین در این بررسی طول دهانه روزنه بر اثر حذف آبیاری در مراحل رشد طولی ساقه و تشکیل چتر کاهش یافت ، ولی تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار نگرفت. عملکرد دانه انیسون نیز بطور معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت، رژیم های آبیاری و اثر متقابل آنها قرار گرفت. بیشترین عملکرد دانه به میزان 4/893 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار d1i5 و کمترین آنها به مقدار 2/457 کیلوگرم در هکتار به تیمار d3i2 متعلق بود. تعداد چتر در گیاه، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک و وزن هزار دانه انیسون نیز بر اثر تاخیر در کاشت و بویژه حذف آبیاری در مرحله رشد طولی ساقه کاهش یافت. با در نظر گرفتن نتایج حاصل از این پژوهش می توان تاریخ کاشت 16 فروردین را به عنوان مناسبت ترین تاریخ کاشت انیسون در تبریز پیشنهاد کرد. در ضمن از انجایی که حذف آبیاری درمرحله پر شدن دانه اثر معنی داری را بر تجمع ماده خشک و عملکرد دانه نداشت بنابراین به دلیل مصرف آب کمتر این امر توصیه می شود.