ارزیابی رقابت در اجتماع گیاهی سویا - سورگوم با استفاده از آزمایشهای هدف

به منظور بررسی اثرات متقابل سویا و سورگوم و اثرات فاصله و تراکم یک گونه بر روی بازده گونه ثانوی، یک آزمایش مزرعه ای در سه طرح جداگانه در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در خلعت پوشان در سال 1379 اجرا گردید. درآزمایش اول، فاصله بین گیاه هدف( سویا) و گیاه رقیب( سورگوم) در پنج سطح 5، 20، 35، 50 و 60 سانتی متر بررسی شد. در آزمایش دوم سورگوم به عنوان هدف و سویا به عنوان رقیب بودند. طرح سوم شامل 2، 4، 6 و 8 بوته رقیب( سورگوم) در فاصله ثابت از گیاه هدف( سویا) بود. عملکرد دانه سویا در فواصل کمتر از 50 سانتی متر تحت تاثیر منفی رقابت بوته های سورگوم قرار گرفت. ضریب رقابت برون گونه ای سورگوم بر روی سویا با افزایش فاصله گیاهان رقیب به طور خطی رو به کاهش نهاده و در فاصله حدود 65 سانتی متر به حدود صفر رسید. بیشترین ضریب رقابت برون گونه ای سویا بر روی سوروگوم در فاصله 5 سانتی متری گیاهان رقیب بوده و در فواصل بیشتر از 20 سانتی متر به حدود صفر کاهش یافت. افزایش تراکم بوته های رقیب( سورگوم) در فاصله های ثابت از گیاه هدف( سویا) موجب افزایش خطی در ضریب رقابت برون گونه ای سورگوم بر روی سویا گردید. تعداد برگ و شاخه در بوته سویا در فواصل کمتر از 35 سانتی متر از افت شدید برخوردار شدند.