تاثیر محدویت آب بر کیفیت بذر دو ژنوتیپ عدس در مرحلة نمو و رسیدگی دانه

تغییرات قوه زیست و قدرت بذر دو ژنوتیپ عدس ( زیبا و بومی اهر ) در طول نمو و رسیدگی دانه تحت شرایط آبیاری کامل پنج نوبت آبیای و آبیاری محدود یک نوبت آبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مورد ارزیابی قرار گرفت . این آزمایش در سال 1374 بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد . بذور در فواصل زمانی 5 روز از 16 تا 61 روز بعد از گلدهی برداشت گردیده و میزان رطوبت و وزن خشک آنها تعیین شد . سپس درصد بذور زنده ، درصد جوانه های نرمال و سرعت جوانه زنی هر نمونه بذری تعیین گردید . محدودیت آب تاثیر معنی داری بر روی قوه زیست و قدرت بذور عدس نداشت ، ولی بذور تحت شرایط آبیاری محدود زودتر از شرایط آبیاری کامل به رسیدگی وزنی پایان پر شدن دانه و حداکثر قدرت دست یافتند . بذور تحت شرایط آبیاری کامل به ترتیب 40 و 37 روز بعد از گلدهی و تحت شرایط کمبود آب به ترتیب 36 و 34 روز بعد از مرحله رسیدگی وزنی رسیدند . حداکثر قوه زیست و قدرت بذور زیبا تحت شرایط آبیاری کامل 4-1 روز بعد از مرحله رسیدگی وزنی و در شرایط محدودیت آب حداکثر تا 2 روز بعد از رسیدگی وزنی حاصل گردید . در صورتی که حداکثر قوه زیست و قدرت بذور بومی اثر تحت شرایط آبیاری کامل و کمبود آب به ترتیب 9-4 روز و 7-2 روز بعد از رسیدگی وزنی به دست آمد. با تاخیر در برداشت ، درصد بذور زنده ، درصد جوانه های نرمال و سرعت جوانه زنی بذور بومی اهر روند نزولی داشت ولی این روند در ژنوتیپ زیبا مشاهده نگردید . با در نظر گرفتن قدرت بالا و رطوبت مناسب بذور برای برداشت 44 و 38 روز بعد از گلدهی در رقم زیبا و 48-44 و 38 روز بعد از گلدهی در بومی اهر به ترتیب به عنوان بهترین مراحل جهت برداشت تحت شرایط آبیاری کامل و آبیاری محدود مشخص گردیدند.