صلاحیت منفعل در رسیدگی به جرایم سایبری: شرایط؛ چالش‌ها و پیامدها

زمینه و هدف: آیین رسیدگی به جرایم سایبری بر مبنای صلاحیت شخصی منفعل با تاکید بر تابعیت بزه‌دیده صورت می‌گیرد. اصل صلاحیت شخصی منفعل به عنوان یک امر استثنائی در صلاحیت‌های کیفری جرایم سایبری پذیرفته شده و نمی‌تواند به عنوان یک اصل صلاحیتی پرکاربرد مورد استفاده حکومت‌ها قرار بگیرد، در این پژوهش با هدف بررسی سه محور شرایط، چالش‌ها و پیامدهای صلاحیت منفعل در رسیدگی به جرایم سایبری به انجام رسیده است.روش: با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به تشریح ابعاد مختلف اصول و چالش‌های صلاحیت منفعل جرایم سایبری پرداخته شده است.یافته‌ها: یافته های تحقیق حاکی از این است که حمایت از اتباع توسط دولت‌ها، جلوگیری از بی‌مجازات ماندن مجرمین و حمایت از بزه‌دیدگان جرایم سایبری به طور ویژه مبنای اعمال اصل صلاحیت شخصی منفعل در جرایم سایبر است و همچنین شرایط قابل اعمال صلاحیت منفعل در جرایم سایبری مواردی نظیر تابعیت مجنی علیه در کشور مدعی صلاحیت، مجرمانه بودن عمل ارتکابی در کشور محل وقوع، جرم از جرایم ارتکابی با اهمیت علیه تبعه باشد و عدم رسیدگى قبلى، می باشد.نتایج: در این پژوهش به این نتیجه رسیده شده است که چالش‌های صلاحیت منفعل در جرایم سایبری مواردی نظیر مداخله در حاکمیت کشورها، ایجاد بی‌اعتمادی بین دولت‌ها، تورم کیفری و ایجاد چالش در کشف، تعقیب و رسیدگی و تعدد بزه‌دیدگان و تعارض در صلاحیت شخصی منفعل است.

passive jurisdiction in the proceedings cybercrime: conditions; challenges and consequences

field and aims: cybercrime is conducted on the basis of passive personal competence with emphasis on victim citizenship. the principle of passive personal jurisdiction is accepted as an exception in the criminal jurisdiction of cybercrime and can not be used as a widely used principle of jurisdiction by governments, in this study with the aim of examining the three axes of the situation; challenges and consequences of passive jurisdiction in cybercrime.method: using descriptive-analytical method, different aspects of the principles and challenges of passive competence of cybercrime are described.findings: the research findings indicate that protection of citizens by governments, prevention of impunity for offenders and protection of victims of cybercrime in particular. also, the conditions applicable to passive jurisdiction in cybercrime, such as: the nationality of the innocent person in the country claiming jurisdiction, the criminality of the act committed in the country of occurrence, the crime being a significant crime and the lack of prior investigation.conclusion: in this study, it has been concluded that the challenges of passive competence in cybercrime such as: interference in the sovereignty of countries, creating mistrust between governments, criminal inflation and creating challenges in detecting, prosecuting and prosecuting crimes visitors and conflict in passive personal competence.