پیشگیری از جرائم مالیاتی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر پیش نویس لایحه تحول نظام مالیاتی کشور

زمینه و هدف: مالیات یکی از روش‌های تامین منابع مالی دولتهاست که با صرف آن در امور اقتصادی و پروژه‌های تجاری و در پرتو حکمرانی مطلوب، در نهایت موجبات رشد و توسعه فراهم می‌گردد. در ایران نیز با هدف ارتقاء عملکرد سیستم مالیاتی در جهت اصلاح ساختار مالی دولت از طریق بهبود نقش‌آفرینی مالیات، در پیش‌نویس لایحه نظام مالیاتی کشور و با اجرای طرح جامع مالیاتی و استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و روش‌های مکانیزه، شاهد تحول در نظام اخذ مالیات هستیم. این قانون برای صاحبان کسب و کار و مشاغل، تکالیف مالیاتی مشخصی را تعیین نموده که در صورت عدم اجرای به موقع این تعهدات، مشمول جرایم مالیاتی، محاکمه و به مجازات مقرر در قانون محکوم می‌شوند.روش‌شناسی: باتوجّه به ماهیّت موضوع، پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها: عوامل موثر در جرم مالیاتی شامل سیستم پیچیده مالیاتی، عوامل اقتصادی(فقر، نرخ مالیات، تورم) و عوامل اجتماعی(عدم عدالت و تبعیض) می‌باشد. در پیش‌نویس لایحه جدید مصادیق جرم مالیاتی شامل تنظیم اسناد و مدارک خلاف واقع، کتمان درآمد حاصل از فعالیت اقتصادی، عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی، عدم ایصال مالیات بر ارزش افزوده و انجام معاملات صوری می‌باشد.نتیجه‌گیری: در پیشگیری کیفری شاهد جرم‌انگاری در ماده 275 و تعیین صرفا مجازات حبس هستیم که محل تامل است. همچنین، ابهام در تعریف شروع به جرم و مصادیق و شیوه شناسایی آن وجود دارد. پیشگیری غیرکیفری از جرائم مالیاتی شامل پیشگیری وضعی(تعریف و تضمین قوانین و مقررات مالیاتی و حسابداری به طور جامع، حذف سیستم علی الراس، پر نمودن خلاء‌های قانونی، تدوین قوانین منطبق با نیازهای جامعه، اصلاح ساختار اقتصادی و مقررات‌زدایی) و پیشگیری اجتماعی (اقدامات پیشگیرانه آموزش‌محور و نقش رسانه در آگاهی‌بخشی) می‌باشد.

prevention of tax crimes in the iranian legal system: with emphasis on the draft bill to transform the country’s tax system

field and aims: taxation is one of the methods of financing governments that by spending it on economic affairs and business projects and in the light of good governance, ultimately leads to growth and development. in iran, with the aim of improving the performance of the tax system to reform the financial structure of the government by improving tax planning, in the draft bill of the country’s tax system and by implementing a comprehensive tax plan and the use of information and communication technology and mechanized methods, witness the evolution of the tax system. are. the law imposes certain tax obligations on business owners, who will be subject to tax penalties if they do not fulfill their obligations on time, in which case they will be tried and sentenced to the punishment prescribed by law. therefore, the question is what tax crime is included in the draft bill of the country’s tax system transformation and what measures can be taken to prevent it?   methodology:due to the nature of the subject, the present study has been done in terms of applied purpose and in terms of collecting information by documentary method and by studying valid laws and sources and the obtained information has been analyzed descriptively-analytically. findings: the effective factors in tax crime include complex tax system, economic factors (poverty, tax rate, inflation) and social factors (injustice and discrimination). in the draft of the new bill, the examples of tax offenses include preparing false documents, concealing the income from economic activity, not sending tax returns, not submitting value-added tax (vat) and conducting formal transactions. conclusion: in criminal prevention, we see criminality in article 275 and determining only the punishment of imprisonment, which is a matter for reflection. also, there is ambiguity in the definition of the beginning of a crime and the examples and methods of its identification. non-criminal prevention of tax offenses includes situational prevention (defining and guaranteeing comprehensive tax and accounting laws and regulations, eliminating the overhead system, filling legal gaps, formulating laws to meet the needs of society, reforming the economic structure and deregulation) and social prevention (measures). prevention is education-oriented and the role of the media in awareness-raising).