جایگاه «فراروان‌شناسی» در روان‌شناسی اسلامی

سوال اصلی پژوهش این است که «فراروان‌شناسی» در روان‌شناسی اسلامی چه جایگاهی دارد؟ آیا می‌توان در روان‌شناسی اسلامی، از «راروان‌شناسی» بی‌نیاز بود؟ روش این پژوهش عبارت است از: تحلیل محتوای متون دینی و روان‌شناختی به‌صورت نظری و مفهومی. دستاوردهای پژوهش نیز عبارت است از: 1. «فراروان‌شناسی» در روان‌شناسی معاصر وارد شده است؛ 2. تجلیات و مصادیق فراروان‌شناسی در بعضی جوامع امروزی، بسیار متنوع و زیاد است؛ 3. روان‌شناسی اسلامی، به‌تناسب موضوعاتی مثل «ایمان به غیب»، «انگیزه‌های متعالی»، «ادراکات فراحسی» و... که مطرح می‌کند، ارتباط روشنی با «فراروان‌شناسی» ایجاد می‌کند؛ 4. اگر بخواهیم رفتارهای انسان را در مقیاس دنیا و آخرت بررسیِ روان‌شناختی کنیم، چاره‌ای نداریم جز اینکه به امور فراروان‌شناختی نیز توجه داشته باشیم. 

the position of parapsychology in islamic psychology

abstractthe main question of this research was: where is the position of parapsychology in islamic psychology? doesn’t islamic psychology need metapsychology? content analysis of religious and psychological texts was theoretically and conceptually applied in this research. the research results are: 1. parapsychology is in contemporary psychology; 2. in some societies existing today, the examples of parapsychology are very various; 3. there is an obvious relationship between islamic psychology and parapsychology because of some issues like faith in the unseen, high motivations, and extrasensory perceptions that islamic psychology arises; 4. if we want to do a psychological analysis of human’s behaviors in the scale of this world and the other, we have no choice but to pay attention to metapsychological issues.