الگوی تاریخ‌پژوهی مبتنی بر آیات و روایات و اصول کلامی امامیه: چیستی، چرایی، چگونگی

امروزه بحث تاریخ فکر به یکی از دغدغه‌های محققان تبدیل‌ شده و رویکرد غالب نگرش فلسفی در فضای دانشگاهی درباره باور امامت‌شناختی، تاریخی است و کمتر منازعات کلامی را برمی‌تابند. به عبارت دیگر دنیای مدرن، بیشتر تمایل دارد ماهیت تشیع را با رویکرد تاریخی بشناسد. ازاین‌رو برای اثبات اصالت تاریخی یک باور امامتی، نخستین ادوار تاریخی شیعه از مهم‌ترین بخش‌های شناخت و تحلیل این مکتب به شمار می‌آید. در طول تاریخ، قدرت حاکم و گفتمان غالب، متعلق به پیروان مکتب خلفا بوده و لذا شواهد پرشماری وجود دارد که تاریخ‌نگاری در منابع اولیه، تحت تاثیر باورهای کلامی و تعلقات سیاسی و قومی مورخان سنی‌مذهب بوده است. ازاین‌رو در نقل گزارش‌های تاریخی بین عامه و خاصه و گاه بین خود عامه با اختلاف در محتوا روبه‌روییم. نکته مهم آن است که این اختلاف‌ها در محتوا، مستندی برای باورهای غلط می‌شود و یا باورهای غلط را ایجاد می‌کند. از سوی دیگر نقل نادرست گزارش تاریخی، شواهد موجود تاریخ بر باورهای کلامی را از بین می‌برد و سبب ایجاد شبهات کلامی با پوشش تاریخی می‌شود.بنابراین باید روش و الگویی ارائه داد تا با گردآوری گزارش‌های تاریخی قرآن و سنت به عنوان متقن‌ترین و قطعی‌ترین تاریخ مکتوب وحیانی و با تکیه بر باورهای کلامی شیعه و مطالعات تطبیقی میان منابع تاریخی و رمزگشایی از گفتمان غالب، به تاریخ قطعی دست‌ یابیم؛ تاریخی که اصالت تاریخی باور امامیه را از میان نخستین ادوار به اثبات رساند و مبین باورهای شیعی باشد. به چنین پژوهشی «تاریخ‌پژوهی مبتنی بر آیات و روایات و اصول کلامی امامیه» گفته می‌شود که بازگوکننده تاریخ درخور اعتماد و اتکایی است و بررسی آن گویای شواهدی بر باورهای کلامی شیعی است و مطالعه‌اش حاوی استخراج مستندات باورهای کلامی امامیه و تحلیلش مبیّن باورهاست. همچنین این تاریخ قطعی، به‌خودی‌خود منبعی برای باورسازی به صورت مستقل خواهد بود. این مقاله به دنبال پاسخ به چیستی، چرایی و چگونگی «الگوی تاریخ‌پژوهی مبتنی بر آیات و روایات و اصول کلامی امامیه» است.

the pattern of historiography based on quranic verses, narra-tions and imamites' theological principles (meaning, why and how)

 nowadays, the discussion of thought history has become one of the concerns of researchers and the dominant philosophical attitude in the academic world is about the belief in cognitive, historical, and less verbal conflicts.    in other words, the modern world is more inclined to recognize the nature of shiite with a historical approach. therefore, in order to prove the historicity of the belief in imati, the first historical shiite period is considered as one of the most important parts of the knowledge and analysis of this school.    throughout history, dominant power and dominant discourse belonged to followers of the caliphs’ school, and therefore there are numerous evidence that historiography in the early sources has been influenced by verbal beliefs and ethnic and political affiliations of sunni historians. therefore, we encounter differences in the content of the historical and public history reports, sometimes between the public. the important point is that these differences in content are documentary for false beliefs or false beliefs. on the other hand, misrepresentation of the historical report eliminates the existing evidence of history on verbal beliefs and provokes verbal doubts with historical cover.    this treatise seeks to answer what is, why and how the pattern of history is a research based on verses, narrations and theological principles of the imam. why the need for this pattern has been stated in the story and in what it should be said that this history is a reliable and reliant history that its examination reveals evidence of the shi’i theological beliefs and its study contains the extraction of the documents of the imāmhi’s verbal beliefs and its analysis. beliefs also, this definitive history will never be a source of believing independently.    in this template it should be stated that by compiling the historical reports of the qur’an and sunnah as the most reliable and definitive written record of the revelation and relying on the shi’i theological beliefs and comparative studies between historical sources and the decoding of the dominant discourse, to the definitive date we find that historical authenticity proves the belief of the imam from the first period and reflects shiite beliefs.