رویکرد حکمت سیاسی متعالیه به دولت

باوجود انتشار آثار بسیاری دربارۀ دولت، تاکنون مطلبی مبنی‌بر اینکه دیدگاه حکمت متعالیه به دولت چیست منتشر نشده است و این موضوع می‌تواند محل بحث و گفت‌وگو باشد. بر این اساس، بحث حاضر این مفروض را درپی دارد که هر مکتب فلسفی، حتی اگر دربارۀ دولت هیچ اظهارنظر صریحی هم نداشته باشد، می‌تواند به‌صورت بالقوه واجد نظریۀ دولت باشد که براساس الزامات آن دستگاه فکری باید مورد بحث و گفت‌وگو قرار گیرد و ابعاد آن آشکار شود. مقالۀ حاضر، ضمن تبیین این مسئله از منظر حکمت متعالیه، درواقع درآمدی بر نظریۀ دولت در این حکمت است. اهمیت موضوع از آنجا ناشی می‌شود که حکمت متعالیه به‌‌منزلۀ پشتوانۀ فلسفی انقلاب اسلامی مطرح شده است؛ از‌این‌رو، ضرورت دارد که به‌خاطر اهمیت دولت به موضوع آن در جامعه پرداخته شود و دیدگاه این مکتب دربارۀ دولت آشکار شود. مدعا این است که نظریۀ دولت مبتنی‌بر شاخص‌ها و ارکانی است که از خود این حکمت ناشی شده است و باید بتوان در تبیین ابعاد نظریۀ دولت به این حکمت ارجاع داد؛ از‌این‌رو، توجه به ساخت دولت و وجه مردمی آن و نقش رهبری در صدر آن قرار می‌گیرد و قابل توجه است. پرداختن به این بحث، افزون بر عمق و غنابخشی به مباحث دولت، موجب می‌شود فهم بهتری از نظریۀ دولت داشته باشیم و امور جامعه نیز سامان بهتری بیابد.