انگیزش اخلاقی، جهات تناسب، و برخی دلالت‌های فلسفه ‌دینی آن‌ها

«انگیزش اخلاقی» یکی از مفاهیم مهم و پرکاربرد در فلسفه اخلاق است. انگیزش اخلاقی با «دلایل فعل» و «حکم اخلاقی» که دو اصطلاح کلیدی در فلسفه اخلاق هستند، ارتباطی وثیق دارد. انسان‌ها اغلب افعال خود را از روی دلایل انجام می‌دهند و دلایل انگیزشی یکی از آن دلایل هستند. انسان‌ها هم‌چنین احکام اخلاقی صادر می‌کنند و «انگیزش» چیزی است که احکام را به افعال پیوند می‌زند. فیلسوفان اجماع دارند که فاعل برای انجام فعل باید ابتدا به سوی آن برانگیخته شود. نظریه غالب، مشهور به «نظریه هیومی»، دو حالت روان‌شناختی «میل» و «باور» را عامل انگیزش فاعل به فعل می‌داند. براساس اندیشه «جهات تناسب» که مورد پذیرش غالب فیلسوفان ذهن، فعل و اخلاق است، میل یک حالت روان‌شناختی ذاتاً انگیزشی با جهت تناسب عالم با ذهن است و باور هم حالت دیگر ذاتاً شناختی با جهت تناسب ذهن با عالم است. برخی از فیلسوفان اخلاق منکر اطلاق و کلیت نظریه هیومی شده‌اند و دست‌کم تعدادی از باورهای اخلاقی را شناختی‌-‌انگیزشی و دارای دو جهت تناسب می‌دانند. دیدگاه فیلسوفان اخیر می‌تواند به باورهای دینی هم توسعه پیدا کند. دراین‌صورت، دست‌کم برخی از باورهای دینی و جملات تعبیر کننده از آن‌ها دو جهت تناسب خواهند داشت. پذیرش این دیدگاه، در نهایت، ما را به ارائه رویکردهایی جدید و دو وجهی به معرفت‌شناسی دینی و زبان دینی خواهد رساند.

moral motivation, directions of fit, and some of their implications for philosophy of religion

“moral motivation” is one of the most important and widely used concepts in moral philosophy. moral motivation is in close relation with two key terms in moral philosophy, i.e. “reasons for action” and “moral judgment”. people often do their actions for reasons, and motivational reasons are one of those reasons. people also make moral judgments, and “motivation” is what links judgments to actions. philosophers of action agree that the agent must be motivated to do the action. a dominant theory among philosopher, known as “humean theory”, considers two psychological states of “desire” and “belief” to be effective in motivating an agent to act. according to the “humean theory” of motivation, “desire” is an intrinsically motivational state, with a world- to- mind direction of fit, and “belief” is an intrinsically cognitive state, with a mind- to- world direction of the fit. some moral philosophers deny the generality of humean theory and consider at least some of our moral beliefs to be cognitive-motivational, with both two directions of fit. the view of the recent philosophers, in my mind, has the merit of being apply to religious beliefs as well. in this case, at least some of our religious beliefs and the statements expressing them should have both two directions of fit. accepting this view, accordingly, will help us to lead to new and two-faceted approaches to religious epistemology and religious language.