پیش‌بینی استعداد اعتیاد برمبنای طرحواره‌های ناسازگار اولیه، سبک‌های دلبستگی و سبک‌های مقابله‌ای در دانشجویان پسر دانشگاه آیت‌الله بروجردی

اعتیاد مهم‌ترین آسیب اجتماعی است که بر روان فرد و اجتماع تاثیر می‌گذارد. به عبارتی دیگر بین اعتیاد، جامعه و روان فرد رابطه بسیار نزدیکی وجود دارد. پیش‌بینی آمادگی افراد به اعتیاد و سپس کسب آگاهی و آموزش، منجر به پیشگیری از این بلای خانمان‌سوز می‌شود. لذا پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی گرایش به اعتیاد بر مبنای طرحواره‌های ناسازگار اولیه، سبک‌های دلبستگی و سبک‌های مقابله‌ای در دانشجویان پسر دانشگاه آیت‌الله بروجردی شهرستان بروجرد انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در زمره تحقیقات توصیفی و پیش‌بینی کننده به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان پسر دانشگاه آیت‌الله بروجردی شهرستان بروجرد سال تحصیلی 98-99 بود. نمونه آماری با توجه به حجم جامعه و بر اساس جدول مورگان، تعداد 340 نفر بود که به روش نمونه-گیری خوشه ای انتخاب گردید و در پایان پس از افت آزمودنی‌ها تعداد نمونه به 300 نفر تقلیل یافت. به‌منظور اندازه‌گیری متغیرها، پرسشنامه طرحواره یانگ-فرم کوتاه(ysq-sf) برای سنجش متغیر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان (aaq) برای سنجش متغیر سبک دلبستگی و پرسشنامه راهبردهای مقابله‌ای لازاروس (csq) برای سنجش متغیر سبک‌های مقابله‌ای، به‌کار گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها نیز از تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که گرایش به اعتیاد بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه (نقص/شرم، وابستگی/بی‌کفایتی، اطاعت و ایثار) قابل پیش‌بینی است؛ اما بین گرایش به اعتیاد با سایر طرحواره‌های ناسازگار، رابطه‌ای وجود نداشت. همچنین بین گرایش به اعتیاد با سبک دلبستگی اجتنابی و سبک مقابله‌ای هیجان مدار نیز رابطه مثبت و معنادار دیده شد. با توجه به نتایج پژوهش می توان با تغییر طرحواره‌های ناسازگار، سبک‌های دلبستگی و سبک‌های مقابله‌ای، میزان استعداد و آمادگی افراد نسبت به اعتیاد را تا حد امکان کاهش داد و بدین شکل از ابتلای افراد جامعه به اعتیاد پیشگیری کرد.