توصیف و تبیین مصرف دخانیات، مواد مخدر و مشروبات الکلی در دانشگاه‌های تهران

نیروی انسانی متخصص و ماهر مهم‌ترین عنصر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها محسوب می شود. نقش سرمایه انسانی یک کشور در میزان رشد و توسعه اقتصادی آن اهمیتی بیش از گذشته یافته است؛ به همین دلیل سرمایه‌گذاری در آموزش عالی یکی از اساسی ترین راه ها برای دستیابی به توسعه اقتصادی_اجتماعی محسوب می شود. طبعاً نفوذ و ریشه دواندن مسائل اجتماعی در درون نهاد دانشگاه می تواند این سرمایه گذاری ها را اگرنه تماماً بی ثمر، حداقل کم اثر نماید. با توجه به شیوع مصرف دخانیات در بین دانشجویان به‌عنوان یکی از مسائل اجتماعی، در این مقاله با استفاده از روش کمی و تکنیک پیمایش به بررسی ارتباط بین متغیرهای مصرف دخانیات، مواد مخدر و مشروبات الکلی پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از 651524 دانشجوی دختر و پسر و در مقاطع مختلف تحصیلی در همه گروه‌های تحصیلی شاغل به تحصیل در دانشگاه های وابسته به وزارت علوم در شهر تهران و در بهار 1396 است. جمعیت نمونه نیز 400 نفر درنظرگرفته شد. طبق یافته های مقاله میانگین سنی برابر با 26 سال است. 51.3% را زنان و حدود 48.7% را مردان تشکیل داده‌اند. 4.5% در مقطع کاردانی، 37.4% در مقطع کارشناسی، 43% در مقطع کارشناسی ارشد و 15.1% در مقطع دکتری مشغول به تحصیل هستند. تنها حدود یک‌پنجم از دانشجویان سابقه مصرف سیگار، قلیان و دخانیات را داشته اند. کمتر از یک‌پنجم از آن‌ها مصرف‌کننده مواد مخدر و حدود یک‌چهارم از آن‌ها تا حدودی مصرف‌کننده مشروبات الکلی بوده اند. متغیر پیوند اجتماعی و دین‌داری با متغیرهای وابسته رابطه معکوسی را داشته‌اند. همچنین میزان متغیرهای مستقل در بین مردان بیشتر است؛ بنابراین ماهیت تحلیل جنسیتی در این مورد حائز اهمیت است و انتظار می رود دانشجویان پسر هدف مداخلات پیشگیرانه به‌مراتب جدی‌تری در سیاست‌گذاری‌های آتی واقع شوند.