تبیین فرصت های حضور و مشارکت مردم در انقلاب اسلامی

تحولات اساسی در ماهیت، ساختار و منابع قدرت در ایران و نهادینه سازی قدرت سیاسی منحصر به فرد را می توان یکی از دستاوردهای مهم پیروزی انقلاب اسلامی دانست که با تدابیر امام خمینی (ره) بر پایه نظریه ولایت فقیه و ارزش های الهی- اسلامی با تکیه بر مردمی بودن این نظام بنا نهاده شد. حضور و مشارکت مردم در شکل گیری قدرت سیاسی کشور، ولی نعمت دانستن آنها و اجتناب ازتجربه دوران رژیم پهلوی در ظاهری بودن مشارکت مردم در بیانات، ارائه طریق و نیز در وصیت نامه الهی- سیاسی حضرت امام مورد تاکید بوده است. رهبر فرزانه انقلاب نیز با همین رویکرد، در اغلب فرمایشات و توصیه ها بر ضرورت و اهمیت مردمی بودن نظام جمهوری اسلامی ایران تاکید نموده اند. این مقاله با تبیین و بررسی مشارکت و نقش مردم در اداره کشور، در صدد پاسخ به این سوال محوری است که عمده ترین ساز و کارهای مناسب جهت اعتلای کارآمدی از طریق افزایش مشارکت و حضور مردم در عرصه های مختلف نظام جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح می گردد که در دیدگاه اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران ساز وکارهای ویژه ای برای تقویت و افزایش میزان مشارکت مردم و مردمی کردن نظام اسلامی ایران مد نظر رهبران و قانون اساسی این کشور است. یافته های پژوهش حاکی از این امر مهم است که حضور نخبگان در تصمیم سازی و تصمیم گیری، گسترش قواعد حقوقی، نهادینه سازی حاکمیت قانون، تقویت نظارت مردم بر قدرت دولت، سالم سازی ادارات و اشاعه فرهنگ شایسته سالاری، سبب کاهش ناهنجاری و برخورداری مردم از نشاط اجتماعی، پیشرفت و ترقی جامعه خواهد بود. در این تحقیق سعی برآن شده است تا با بررسی آثار و مکتوبات مدون، این ساز وکارها به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی تحلیلی با نگاهی جدید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.