قواعد فقهی ناظر بر سامان دهی سیاست خارجی دولت اسلامی

فقهای امامیه به اقتضای جامعیت مذهب فقهی امامیه، دسته ای از اصول و قواعد را مورد طرح و بررسی قرار داده اند که ارائه کننده ی الگویی جهت تنظیم روابط بین الملل و سامان دهی سیاست خارجی دولت اسلامی است. این قواعد را می توان در قاعده «نفی سبیل»، «دعوت»، «صلح و سازش»، «وجوب وفای به پیمان‌ها» و «مصلحت» فهرست نمود. آموزه های قرآنی حاکی از این است که در سیاست خارجی دولت اسلامی و روابط بین الملل، صلح اصالت دارد نه جنگ و این صلح نیز برپایه قسط و عدل استوار است. احترام به میثاق و وفای به تعهد هم جزو اصول انسانی است اما نقض پیمان از طرف مقابل و نیز خیانت دشمن، دو عامل مشروعیت و جواز عدول از قاعده وجوب وفای به عقد و پیمان؛ محسوب می گردد و وجود شائبه ی سلطه بیگانگان بر سرنوشت و مقدرات مسلمانان نیز مجرای اعمال قاعده نفی سبیل در جهت ابطال چنین قراردادها و تعهداتی است.