توسعه مشارکت سیاسی مردم در ایران بعد از انقلاب اسلامی

بزرگترین دستاورد انقلاب های قرون جدید، مشارکت توده های مردم است. مشارکت سیاسی مردم به عنوان یکی از شاخص های عمده توسعه تلقی می شود. در واقع مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌های کلان، یکی از مهم ترین اصول نظام‌های مردم‌ سالار در دنیای امروز است. رویکرد تمام مکاتب و نظام های سیاسی حامی مردم سالاری، مبتنی بر مشارکت عمومی و حضور حداکثری افراد جامعه در حکومت است. در مکتب جامعه شناختی، مشارکت سیاسی افراد در پرتو تاثیر روابط اجتماعی، شرایط جامعه پذیری و سایر ویژگی های اجتماعی، جمعیت شناسانه یا شخصیتی افراد بررسی می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تحولات کمی و کیفی ایجاد شده در مشارکت سیاسی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با روش کتابخانه ای انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریات پاتنام و ماکس وبر می باشد. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که مشارکت سیاسی در سال های بعد از انقلاب چه روندی را پیموده است و چه عواملی در این مسیر تاثیر گذار بوده اند؟ در پاسخ به سوال تحقیق این فرضیه مطرح می‌شود که دینداری، بالا رفتن اعتماد و آگاهی سیاسی باعث افزایش مشارکت سیاسی است. نتایج نشان می دهند که در سال های اولیه بعد از انقلاب، مشارکت سیاسی به طور چشمگیری افزایش داشته است. در سال های بعد با نوساناتی روبرو بوده اما بطور کلی میزان مشارکت در انتخابات در همه دوره ها از درصد بالایی برخوردار بوده است. همچنین اعتماد و دینداری از عوامل مهم تاثیرگذار بر مشارکت سیاسی می باشد.