مقایسۀ اثربخشی زوج‌درمانی تلفیقی و هیجان‌مدار بر کیفیت روابط زناشویی زوجین دارای نشانه‌های اختلال استرس پس از سانحه

پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی زوج‌ درمانی تلفیقی و هیجان ‌مدار بر کیفیت روابط زناشویی زوجین دارای اختلال استرس پس از سانحه انجام پذیرفت. روش پژوهش، نیمه‌ آزمایشی با طرح گروه کنترل نابرابر، همراه با مرحلۀ پیگیری بود. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ زوجین مراجعه ‌کننده به مرکز مشاورۀ انتظامی همدان تشکیل دادند. در مرحلۀ اول، با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس، تعداد 30 نفر که در مقیاس تعارضات زناشویی نمرۀ بالاتر از 162 و در مقیاس اختلال استرس پس از سانحه، نمرۀ 107 را کسب کرده بودند، انتخاب و سپس به‌ شیوۀ تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (10 نفر گروه تلفیقی و 10 نفر گروه درمان هیجان ‌مدار) و یک گروه کنترل (10 نفر) جای گذاری شدند. گروه‌ آزمایش اول، تحت 10 جلسۀ 90 دقیقه‌ ای درمان تلفیقی و گروه آزمایش دوم، تحت 10 جلسۀ 90 دقیقه ‌ای درمان هیجان ‌مدار قرار گرفتند؛ اما، گروه کنترل مداخله‌‏ای هیچ درمانی دریافت نکرد. به ‌منظور جمع‌ آوری داده‌ ها، از پرسشنامه‌ های تعارض زناشویی ثنایی (1387)، اختلال استرس پس از سانحۀ کینی (1988) و کیفیت زندگی زناشویی باسبی و همکاران (1995) استفاده شد. تحلیل داده‌ ها با بهره‌ گیری از آزمون ‌های تحلیل واریانس چندمتغیره و تعقیبی بن فرونی انجام گرفت. نتایج نشان داد، هر دو برنامۀ آموزشی تدوین ‌شده در مرحلۀ پس‌آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر افزایش کیفیت زندگی زناشویی به‌ میزان 0.64 داشته است (0.05>p). به ‌علاوه، بین اثربخشی زوج ‌درمانی تلفیقی و زوج ‌درمانی هیجان ‌مدار در ابعاد توافق زناشویی، خرسندی زناشویی و انسجام زناشویی تفاوت معناداری مشاهده نشد(0.05>p).

The Effectiveness Comparison of Integrative and Emotion-Oriented Couple Therapy on the Quality of Marital Relationships of Couples with Symptoms of Post-Traumatic Stress Disorder

The present study was conducted with the aim of comparing the effectiveness of integrative and emotionoriented couple therapy on the quality of marital relationships of couples with posttraumatic stress disorder. The research method was semiexperimental with an unequal control group existence, along with a followup phase. The statistical population of the research was made up of all the couples who visited the Hamadan Police Counseling Center. In the first stage, using the available sampling method, 30 people who scored higher than 162 on the marital Conflict Scale and 107 on the posttraumatic stress disorder scale were selected and then randomly divided into two groups. The experiment (10 people in the integrated group and 10 people in the emotionoriented therapy group) and a control group (10 people) were placed. The first experimental group underwent 10, 90minute sessions of integrated therapy and the second experimental group underwent 10, 90minute sessions of emotionoriented therapy; however, the intervention control group did not receive any treatment. In order to collect data, the questionnaires of Sanai’s marital conflict (2017), Kini’s posttraumatic stress disorder (1988), and the quality of marital life of Busbi et al (1995) were used. Data analysis was done using multivariate analysis of variance and post hoc BenFerroni tests. The results illustrated that both educational programs compiled in the posttest and followup phase had a significant effect on increasing the quality of married life compared to the control group (P<0.05). In addition, no significant difference was observed between the effectiveness of integrated and emotionoriented couple therapy in terms of marital agreement, marital satisfaction, and marital cohesion (P<0.05).