تحلیل گفتمان پوشش خبری سایت‌های بی‌بی‌سی‌ فارسی و العربیه فارسی در مورد «کاهش تعهدات برجامی ایران»

خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و به‌دنبال آن کاهش تعهدات برجامی ایران پس از یک‌سال، موضوعی بود که مورد توجه رسانه‌های مختلف برون‌مرزی قرار گرفت. هر یک از این رسانه‌‌ها بر اساس گفتمان و سیاست‌های خبری خود به پوشش اخبار مربوط به این رویداد پرداخته‌اند. هدف این مقاله شناخت گفتمان دو سایت خبری بی‌بی‌سی فارسی و العربیه فارسی در پوشش این اخبار است. روش پژوهش این مقاله، تحلیل گفتمان با رویکرد ون‌دایک و جامعه آماری آن تمام خبرهایی است که در سایت‌های مذکور و در بازه زمانی 18 اردیبهشت تا 20 آبان 1398 (8 می تا 11 نوامبر 2019) به پوشش اخبار مربوط به کاهش تعهدات برجامی ایران پرداخته است. در این بازه، از بین 141 خبر منتشر شده در العربیه فارسی 8 خبر و از بین 122 خبر منتشر شده در بی‌بی‌سی فارسی 7 خبر، با روش نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس قاعده اشباع انتخاب شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد بی‌بی‌سی فارسی همسو با گفتمان امپریالیسم، خروج آمریکا از برجام را تصمیم شخصی ترامپ و ایران را عامل اصلی نقض‌کننده برجام بازنمایی می‌کند. لذا، علاوه بر گفتمان امپریالیسم و آمریکای ابرقدرت، گفتمانایران هراسی، ایران منزوی و ایران حامی تروریست، گفتمان غالب بی بی سی فارسی است. العربیه فارسی نیز همسو با رویکرد رسانه های غربی، ایران را عامل ناامنی در منطقه و تهدیدی برای جامعه جهانی معرفی کرده و گفتمان ایران هراسی را رواج میدهد. علاوه بر گفتمان ایران هراسی، گفتمان ایران حامی تروریست و ایران ضعیف نیز در العربیه مشهود است.

Discourse Analysis of News Coverage of BBC Persian and Al-Arabiya Farsi Sites on Reducing Iran’s JCPOA Obligations

In recent years, news about Iran’s nuclear energy has always been one of the most important news in the media around the world. The signing of the Borjam agreement and a year after the signing of this agreement, the unilateral withdrawal of the United States from it and the subsequent action of Iran to reduce its Borjam obligations, became an important subject for the media. In this article, we have analyzed the news coverage related to the reduction of Iran’s obligations under the Persian news sites AlArabiya and Persian BBC.We have used the method of discourse analysis with Wendike approach. The period of time that we have studied and examined in this article, started on Wednesday, May 7, 2017 and continues until November 11, 2017. In this period, we selected 8 news out of 141 news published in AlArabiya Farsi and 7 news out of 122 news published in BBC Persian.The results of this study show that the Persian BBC introduces the US withdrawal from Borjam as Trump’s personal decision and represents Iran as the main violator of Borjam. AlArabiya Persian identifies Iran as a source of insecurity in the region and an important threat to the international community, and promotes a discourse of Iranophobia.