ارزیابی ایمنی لرزه ای بناهای بنایی تاریخی ایران کاربرد در دوره قرن 19 و اوایل قرن 20

شهر تبریز بر روی یک گسل تکتونیکی بزرگ و فعال واقع شده است که متعلق به سیستم پیچیده‌ای است و گسل آناتولی شمالی در ترکیه را به گسل البرز در ایران متصل می‌کند. امروزه بیش از 600 ساختمان تاریخی در تبریز شناسایی شده است که نیاز به تحلیل لرزه ای و حفاظت دارند. با توجه به عدم وجود دستورالعمل‌های مربوط به بناهای تاریخی، ارزیابی ایمنی لرزه‌ای این بناها به تاخیر افتاده است؛ بنابراین هدف اصلی این مطالعه ارزیابی ایمنی لرزه‌ای ساختمان‌های تاریخی با استفاده از دستورالعمل‌های ایتالیایی است و نشان می‌دهد که این رویکرد اساس یک ارزیابی درست بر اساس روش های علمی و محاسباتی را تایید می‌کند. شش بنای تاریخی مربوط به دوره قاجار، به عنوان نمونه موردی انتخاب شدند.آسیب پذیری لرزه ای ساختمان‌ های مذکور با استفاده از دو سطح ارزیابی مختلف معرفی شده در دستورالعمل‌های ایتالیایی در مورد میراث فرهنگی، شامل محاسبات دستی که با استفاده از روش‌های مکانیکی انجام می‌شوند و تحلیل عددی بناها که با استفاده از نرم‌افزار انجام می‌شوند، مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، کارایی و دقت روش مکانیکی ارائه شده در سطح یک در ارزیابی ایمنی لرزه‌ای در مقایسه با نتایج تحلیل عددی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهندهآسیب پذیری لرزه‌ای ساختمان های مورد بررسی به عنوان نمونه های انتخاب شده از میان خانه های تاریخی تبریز است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که روش‌های ارزیابی به کار گرفته شده جایگزین یکدیگر نیستند؛ بلکه متعلق به دو سطح مختلف ارزیابی و قابل مقایسه هستند و سطح اول رویکرد محافظه کارانه ای را در نظر می گیرد. 

seismic safety assessment of historical masonry buildings in iran; application to 19th and early 20th century period

tabriz is located on a large and active tectonic fault, belongs to a complex system connecting the north anatolian fault in turkey to alborz, in iran. today, more than 600 historical buildings have been identified in tabriz, that need to be analyzed and conserved. due to the lack of guidelines dealing with historical constructions, the evaluation of the seismic safety of those buildings is compromised. therefore, the main purpose of this study is to evaluate the seismic safety of historical buildings using the italian guidelines, demonstrating that the approach must be scientific, rather than intuitive. six historic masonry buildings, built in the qajar period, were selected as demonstrative case studies. the seismic vulnerability of the buildings was investigated using level1 (lv1) and level3 (lv3) of the italian guidelines on cultural heritage. furthermore, the efficiency and accuracy of the lv1 method in evaluating the seismic safety was determined by comparison with the lv3 results. the results show the seismic vulnerability of investigated buildings as a sample of the historic buildings in tabriz. it is also concluded that lv1 and lv3 methods are not alternatives to each other but belong to two different levels of evaluation, with conservative results for the former.