اثربخشی نوروفیدبک همراه با تکالیف شناختی رایانه ای در کاهش اضطراب و افسردگی و ارتقا عملکرد در حافظه افراد دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی

مقدمهاختلال نقص توجه/بیش فعالی، یکی از اختلالات روان‌شناختی شایع در افراد می باشد که از کودکی تا بزرگسالی تداوم می‌یابد و در ابعاد مختلفی از زندگی فرد، نظیر زندگی شخصی، اجتماعی، حرفه ای، کارکرد اجرایی نظیر حافظه فعال اختلال ایجاد می کند. مطالعات متعددی نشان دهنده ارتباط نزدیک نقایص حافظه فعال و اختلال نقص توجه/بیش فعالی بوده است. با توجه به فقدان مطالعه در خصوص اثربخشی نوروفیدبک در کاهش اضطراب و افسردگی و بهبود حافظه کارا در بزرگسالان دارای این اختلال، این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی نوروفیدبک در در کاهش اضطراب و افسردگی و ارتقا حافظه فعال شکل گرفته است.مواد و روش هاطرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی، با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه آماری را بزرگسالان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی که همبودی با اضطراب و افسرگی داشتند و به کلینیک تکامل در تهران مراجعه می کنند، تشکیل دادند؛ که از بین آن‌ها پس از بررسی ملاک های ورود و خروج، دو گروه آزمایشی و کنترل و در هر گروه 12آزمودنی، به‌طور تصادفی جایگزین گردیدند. ابزارهای پژوهش عبارت‌اند از پرسشنامه اضطراب و افسردگی، آزمون عملکرد پیوسته دیداری شنیداری رایانه ای و آزمون علائم حیاتی سیستم عصبی مرکزی. اطلاعات، از طریق spss و با استفاده از روش آماری یومن ویتنی و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین از آزمون‌های تی مستقل، ویلکاکسون و کروسکال والیس نیز جهت نتایج تکمیلی استفاده شد. در این مطالعه پروتکل مورد استفاده، تقویت موج بتا در نقطهfz می‌باشد.یافته هانتایج به دست آمده نشان داد که نوروفیدبک منجر به کاهش معنادار اضطراب و افزایش معنادار ظرفیت حافظه فعال در بزرگسالان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی گردید. ولی در کاهش افسردگی نتایج معناداری حاصل نشد.بحث و نتیجه گیریبا توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش که همسو با نتایج بسیاری از پژوهش‌های صورت گرفته در این زمینه می‌باشد، نوروفیدبک، موجب افزایش فعالیت لوب فرونتال و همچنین فعال سازی مدارهای عصبی مربوط به کارکردهای اجرایی و حافظه فعال گردیده و موجب بهبود نقایص کارکردهای اجرایی و حافظه فعال در افراد دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی می‌گردد. در نتیجه، با توجه به اثر بخشی نوروفیدبک در بهبود حافظه فعال و نتیجتا کاهش اضطراب فرد ناشی از سردرگمی های عدم کارکرد مطلوب حافظه، استفاده از این روش برای درمان‌های مشابه پیشنهاد می‌گردد.