تکلیف تربیت و آموزش فرزندان توسط والدین در حقوق ایران

با توجه به اهمیت موضوع تربیت و آموزش و نقش مهم والدین، و با توجه به این که اهمیت تربیت و آموزش در مباحث حقوقی مغفول واقع گردیده، پژوهش حاضر به تکلیف تربیت و آموزش فرزندان توسط والدین در حقوق ایران پرداخته است. بررسی مباحث حقوقی و مواد و قوانین موجود در زمینه تربیت و آموزش نشان داد که در حقوق ایران و در قوانین داخلی وظایف تربیتی احصا نشده و این مهم به عرف واگذار شده است. با توجه به این که در فرهنگ ایرانی، عرف تلفیقی از اعتقادات مذهبی و تفکرات جامعه سنتی و اخیراً مدرن است و این که اکثریت افراد تشکیل دهنده جامعه، دارای تحصیلات دانشگاهی می باشند، وظایف والدین تنها از منظر اسلام و جامعه شناسی و روانشناسی بیان شده است. بنابراین، در قوانین ما وظایف والدین به طور کلی و مبهم بیان شده است. به نظر می رسد قانون گذار این امر را به عرف واگذار نموده و این اقدام وی شایسته و در خود تحسین است، زیرا تربیت امری نسبی بوده و با گذشت زمان با توجه به علاقه و سلیقه و موقعیت اجتماعی و اقتصادی والدین بسیار متغیر است، اما در خصوص وظایف آموزشی قوانین صریحی وجود دارد که زیرمجموعه ای از وظایف تربیتی است. به موجب مقررات کنوانسیون در این خصوص نیز، اصل بر مسئولیت والدین در پرورش و تربیت کودک است و دخالت دولت ها جنبه ارشادی دارد و تنها در موارد استثنایی که والدین در انجام وظایف خود غفلت نمایند و اصولاً طفلی فاقد خانواده مشخص و معین باشد، دولت ها حق دخالت در این زمینه را دارند.