قصه گو یا بازیگر: مطالعه ای درباره تکنیک های قصه گویی و بازیگری در اجرا

یکی از بحث های داغ در سالهای اخیر نسبت اجرای قصه گویی و بازیگری است. این پژوهش می کوشد در مروری به تاریخ قصه گویی و تئاتر، نقاط عطف این دو شیوه اجرایی را روشن کند. با همین مقدمه مشخص است که پیش فرض پژوهش این است که بین قصه گویی و تئاتر رابطه تنگاتنگی وجود دارد. از زمان افلاطون و ارسطو روایت گری diegesis و تقلید mimesisبه عنوان دو شیوه بیان قصه مشخص شده است. اولی را به روایت گری حماسی نسبت دادند و دومی را شالوده بوطیقای تراژدی قرار دادند. ازآنجایی که بررسی گستره تاریخ تئاتر و تاریخ قصه گویی در این مجال نمی گنجد، این مطالعه مبتنی بر روش تحلیل مفهومی و استنتاجی به هنرمندان پیشرویی قرن بیستم می پردازد که در اجراهای تک نفره خود روی صحنه مرز بین روایت قصه و بازیگری را کم رنگ کردند. مطالعه نشان می دهد چگونه برتولد برشت با ارائه نظام تئاتر ایپک از چهره های تاثیرگذار در این جریان از درام موقعیت محور به تئاتر خرده قصه ها در کنار هم گذار کرد. برخلاف نئاتر واقع گرا درنظر برشت هدف قصه نشان دادن واقعیت نبوده است، بلکه بهتر کردن درک ما از آن روایت است. همراستا با این چرخش در تعریف از تئاتر، شاهد جنبش احیای هنرهای مشارکتی، هنرمندان بزرگی چون داریو فو بارها در اجراهای خود مرز قصه گو و نمایشگر را برای مداخله انتقادی می-شکنند. نقطه عطف ترکیب تکنیک های قصه گویی و بازیگری، در اجرای ماهابهاراتای پیتر بروک مشخص می شود. از سوی دیگر، در نیمه دوم قرن بیستم هنرمندان قصه گوی پیش تاز جنبش احیای هنر قصه گویی محدودیت های سنتی را مورد پرسش قرار دادند مانند ابی پاتریکس که روی تجربه پدیداری بدن قصه-گو حین روایت قصه و نسبت گفته پردازی قصه گو با زبان بدن او برای قصه گویی صحنه فرم های بیانی جدیدی را پیشنهاد داده استد. اکنون در آغاز قرن بیست و یکم، بیش از پیش مرز بین روایت قصه گویی و تئاتر کمرنگ شده است و اجرای قصه گویی تک نفره از گستره انبان از تکنیک های اجرایی روایی و بازیگری بهره می گیرند تا جایی که از اصطلاح بازیگر و قصه گو می توان به جای یکدیگر استفاده کرد.