ملاحظات جرم شناختی در واکنش حقوقی به کژروی های جنسی دانش آموزانِ نوجوان

دغدغه پیشگیری اجتماعی، تربیت و آموزش صحیح است و بر اساس تئوری‌های فرآیند اجتماعی، بزهکاری تابعی از جامعه‌پذیری افراد است. نهادهای اجتماعی (از جمله خانواده و مدرسه) دارای کارکردی آموزشی و تربیتی هستند. برخی از نمودهای کژروی دانش آموزان در مدرسه، جرم انگاری شده و حتی موجد مسوولیت کیفری برای آنهاست. کژروی ها و جرایم جنسی نوجوانان، مخاطرات شدیدی در ابعاد گوناگون در پی دارد و ارتکاب آنها در محیط مدرسه، آسیب ها را پیچیده تر و پیشگیری از آن و واکنش به آن را بغرنج تر می سازد. جرم شناسی، به مثابه دانشی میان رشته ای، دربردارنده نظریه هایی توانمند به علت شناسی جرایم جنسی نوجوانان و دلایل اختصاصیِ تمایل آنها به ارتکاب برخی از این گونه جرایم در محیط و مسیر مدرسه است. آموزه های جرم شناسیِ یادگیری اجتماعی، فشار اجتماعی، تعارض فرهنگی، بوم شناسی جنایی، جرم شناسی پوزیتیویستی و...، افزون بر علت شناسیِ منجر به ارائه راهکارهای پیشگیری، عمدتا منتقد راهبرد کیفرگراییِ صِرف و برخورد قهریِ صرفا قانون محور به محض کشف هر مورد کژروی منافی عفت توسط مسئولان مدرسه و معرفی دانش آموز خاطی به مرجع قضایی هستند. «جرم شناسیِ حقوقی» با نقد رویه غالب در مدیریت بخش عظیمی از مدارس دائر بر احاله ی فوریِ امر منحرفانه در مدرسه – که دارای ابعاد فرهنگی و زیستی و اقتصادی و... است، نه صرفا یک معارضه با قانون به مراجع انتظامی و قضایی، بر ماهیت بالینی و پیشگیرانه ی رشدمدار و تربیتی و توانمندسازی اولیاء مدرسه به نحوه مواجهه ی مبتنی بر آزموش یافتگی و خبرگیِ روان شناختی تاکید دارد. این نوشتار، پس از فراتحلیل اجمالی و نمونه کاویِ کژروی های جنسیِ مدرسه ایِ دانش آموزانِ نوجوان، مقررات انضباطی وزارت آموزش و پرورش در مواجهه با انحرافات و جرائم مزبور را از منظر جرم شناسیِ رشدمدار نقد می کند و پیشنهادهایی برای اصلاح برخی از مواد مقررات پیش گفته، در راستای نمایاندنِ مزایای توجه به آموزه های جرم شناختی در نحوه برخورد با صور نوپدید و متعددالوجودِ انحرافات جنسی مزبور ارائه می کند.