حبّ و بغض معّلم در تربیت و مدرسه آینده

تعلیم و تربیت، در مکتب اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است و بر اساس آیات قرآن کریم، خداوند اولین معلم بشر«عَلَّمَ الاِنسان» است و پیامبران جانشینان خداوند در زمین، به منظوراحیای امر تعلیم و هدایت بشر هستند، چنان که پیامبر اکرم(ص) خود را مسئول تعلیم و هدایت انسان ها می داند و می فرماید«اِنّما بِعِثتُ مُعَلِّماً» پیامبر اکرم(ص) در وهله ی نخست یک انسان است، با تمام ویژگی های انسانی؛ که خداوند متعال نیز در آیات خود این نکته را یادآوری کرده و بر آن تاکید می کند. معلمان نیز به عنوان جانشینان انبیاء، انسان هستند واز تمام امکانات و محدودیت های انسانی برخوردار هستند. از جمله این امکانات و محدودیت های انسانی، حب و بغض است. انسان موجودى است صاحب اختیار که دو نوع گرایش در او وجود دارد. از این رو، به بعضى از امور علاقه دارد و براى انجام آن ها مى کوشد و نسبت به برخى امور نفرت و کراهت دارد و از انجام آن ها مى پرهیزد. همچنین کمال انسان در سایه عمل ارادى اوست و اراده محصول محبت و علاقه. تا علاقه نباشد اراده نیست، و تا اراده نباشد قیام و اقدامى نخواهد بود؛ چه اینکه تا کراهت و انزجار نباشد ترک و پرهیز معنایى ندارد. ولایت و برائت، بر اساس محبت و عداوت است. انسان به محبوبش علاقه دارد و از مبغوضش بیزارى مى جوید. بنابراین معلمان در فعالیت حرفه ای خود از ویژگی اخلاقی «حب و بغض» مصون نخواهند بود و این ویژگی اخلاقی، هم بر فرایند تدریس و هم بر نتیجه تدریس آنان که آینده دانش آموزان خواهد بود تاثیرگذار است. بدین روى، پرداختن به موضوع فراگیر «حب و بغض » و تبیین نقش آن در فرایند تدریس به منظور درک ملاک صحیح حب و بغض و مدیریت اثربخش این ویژگى ، اهمیت بسیار دارد.