بررسی تنوع ماهیان رودخانه گاماسیاب استان همدان (حوضه رودخانه کرخه)

در حوضه رودخانه گاماسیاب بیش از 30 رودخانه کوچک وجود دارد. طول شاخه اصلی رودخانه گاماسیاب در استان همدان کمتر از 50 کیلومتر بوده و در این مسیر بیش از 10 نهر دائمی به آن وارد می شوند. هدف از این بررسی، تعیین تنوع ماهیان و وضعیت فراوانی آنها در حوضه رودخانه گاماسیاب استان همدان بوده و نمونه برداری ماهیان رودخانه های هرم آباد، خرچنگ رود، بنفشه، گیان، فارسبان، مرویل، گزندر، قلقل رود و کنگاورکهنه و نیز شاخه اصلی گاماسیاب در قالب پروژه شناسایی ماهیان بومی استان همدان در سال 1387 با استفاده از الکتروشوکر و تور پرتابی صورت گرفت. نتایج نشان داد که در این رودخانه 34 گونه از 7 خانواده ماهی (cyprinidae، cobitidae، nemacheilidae، sisoridae، salmonidae ، poeciliidae و mastacembelidae) زیست می نمایند که 7 گونه بومزاد، 22 گونه بومی و 5 گونه غیر بومی بودند. همچنین 19 گونه دارای ارزش صید تفریحی یا اقتصادی بودند. بیشترین پراکنش مربوط به گونه شاه کولی سلال (alburnus sellal)، خیاطه ماهی نیکولاس (alburnoides nicolausi)، سیاه ماهی فلس درشت (capoeta aculeata)، رفتگرماهی کارون (oxynoemacheilus karunensis)، سس ماهی خالدار (barbus lacerta) و سیاه ماهی شجریان (capoeta shajariani) به ترتیب با 6/48، 2/47، 3/42، 3/42، 0/38 و 5/34 درصد حضور در ایستگاه ها بود. در بین گونه ها، رفتگرماهی کارون، ماهی گل چراغ (garra rufa) و مرواریدماهی سلال به ترتیب حدود 4/16، 9/14 و 6/13 درصد جمعیت ماهیان را تشکیل دادند. گونه های بومی و بومزاد حدود 2/95 و گونه های غیربومی حدود 8/4 درصد جمعیت را تشکیل دادند. این بررسی نشان داد تنوع ماهیان این رودخانه مناسب بوده و تنوع ماهیان غیربومی در آن کم بود اما خشکسالی ها و آلودگی ها تهدید جدی برای ماهیان به حساب می آیند.