شهرنشینی و اثرات آن بر حیات ‌وحش

شهرنشینی و گسترش فیزیکی شهرها به‌ویژه در چند دهه گذشته تاثیرات شگرفی بر روی تنوع زیستی جانوری داشته به نحوی که برخی از گونه‌های جانوری را در معرض خطر انقراض قرار داده و یا اینکه بعضاً فرصتی برای ادامه زندگی و بقای برخی از گونه‌های جانوری را فراهم آورده است. به‌طورکلی مباحث مربوط به روابط متقابل شهرنشینی با حیات‌وحش در چند دهه گذشته مورد توجه قرارگرفته است؛ لیکن هنوز کمبود تحقیقات در این زمینه به‌ویژه در داخل کشور به‌شدت احساس می‌شود. بررسی‌های نشان می‌دهد که در خصوص تاثیر شهرنشینی بر حیات‌وحش و تدوین راهبردهای مدیریتی با هدف کاهش این تاثیرات، اقدامات اندکی انجام شده است و هنوز موضوع حیات‌وحش به‌ویژه حیات‌وحش شهری جایگاه مشخصی در مدیریت و برنامه‌ریزی شهرها ندارند. هدف این تحقیق بررسی اثرات شهرنشینی بر حیات‌وحش با رویکرد اسنادی و مرور پژوهش‌های قبلی با هدف توجه به آن‌ها در برنامه‌ریزی و طرح‌های توسعه شهری است. در این تحقیق به‌طور خاص اثرات سوء برخی از پدیده‌های شهری همچون ساختمان‌های شیشه‌ای در شهرها، انواع آلودگی‌های صوتی، هوا و نوری و پسماندهای شهری بر روی زندگی حیات‌وحش در شهرها و همچنین اثرات گسترش شهرنشینی بر روی الگوی های تغذیه و مهاجرت حیات‌وحش شهری به‌ویژه پرندگان مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که شهرنشینی می‌تواند سه جنبه تنوع زیستی (تنوع گونه‌ای، تنوع ژنتیکی و تنوع اکوسیستمی) را تحت تاثیر قرار دهد؛ لذا لزوم توجه به حفاظت از حیات‌وحش شهری از طریق اتخاذ تصمیمات متناسب و اجرای برنامه‌هایی به‌منظور حفظ تنوع زیستی و کاهش تاثیرات مخرب شهرنشینی بر روی حیات‌وحش با تجدیدنظر در رویه‌های کنونی شهرسازی کشور ضروری است.