بررسی وضعیت اقلیم نظامی کرانه های خلیج فارس و دریای عمان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی

با توجه به موقعیت جغرافیایی و سیاسی خلیج فارس و دریای عمان و حضور مداوم تهدیدات خارجی، تمهیدات لازم در حفظ و حراست از سواحل جنوبی کشور و تمامیت ارضی کشور یک ضرورت است. یکی از اقداماتی که می‌تواند مانع بروز آسیب‌ به سواحل جنوبی کشور شود ارزیابی وضعیت اقلیم نظامی است. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت اقلیم نظامی کرانه های خلیج فارس و دریای عمان از نظر زمانی و مکانی با استفاده از شاخص اقلیم نظامی (mci) در محیط arcgis10.8.2 پرداخته شد. بدین منظور از متغیرهای مختلف جوی 10 ایستگاه همدیدی در منطقه مورد مطالعه در طول دوره آماری 30 ساله (2021 -1992) استفاده شد. نتایج حاصل از توزیع زمانی ماهانه نشان داد که ماه های مهر، فروردین و اسفند با بیش ترین مطلوبیت و متوسط تغییرات mci بین 4 تا 40 مناسب ترین ماه ها و ماه های خرداد تا شهریور نامناسب ترین ماه ها برای انجام فعالیت های نظامی در این منطقه است. از نظر توزیع زمانی فصلی نیز فصل تابستان و سپس اوایل فصل زمستان نامناسب ترین زمان جهت انجام فعالیت های نظامی است و بیش ترین ارزش های توصیفی نامطلوب را در سطح منطقه مورد مطالعه نشان دادند. بر اساس نتایج از نظر توزیع زمانی مناسب ترین فصل ها به منظور انجام فعالیت های نظامی اواخر زمستان و اوایل بهار و پاییز می باشد. توزیع مکانی تغییرات شاخص mci نیز نشان داد که بیش ترین نامطلوبیت ها در بیشتر ایام سال مربوط به نواحی جنوب شرقی و کرانه‌های دریای عمان است. از نظر ایستگاهی نیز بالاترین ضرایب mci یا بیش ترین میزان ناخوشایندی مربوط به ایستگاه های جاسک، چابهار و بندرعباس است.

investigating the situation of military climate on the shores of persian gulf and oman sea using geographic information system

considering the geographical and political situation of the persian gulf and oman sea and the constant presence of external threats, the necessary measures to protect and protect the country’s southern coast and the country’s territorial integrity are a necessity. one of the measures that can prevent damage to the southern coasts of the country is to assess the military climate. therefore, according to the importance of the subject, in this research, the military climate situation of the shores of the persian gulf and oman sea was investigated in spatio temporal distribution using the military climate index (mci). for this purpose, different meteorological variables of 10 synoptic stations in the study area were used during the 30-year statistical period (1992-2021). the results of the monthly distribution showed that the months of october, march and april with mci changes between 4 and 40 were the most favorable months in the studied area and the months of june to september are the most unfavorable months for carrying out military activities in this area. in terms of seasonal spatial distribution, the summer season and then the beginning of the winter season was the most inappropriate time for conducting military operations, and the most unfavorable descriptive values were shown at the level of the studied area. according to the results, based on spatial distribution, the most suitable seasons for carrying out military activities are late winter, early spring and autumn, and the most suitable months are october, march and april. the spatial distribution of mci showed that the most adverse events in most days of the year are related to the southeastern areas and the shores of the oman sea. in terms of stations, the highest mci coefficients or the highest level of unpleasantness are related to jask, chabahar and bandar abbas stations.