بررسی شکست سد کرخه و تاثیر آن بر پایین ‌دست با استفاده از نرم‌افزار hec-ras دوبعدی

سدها سازه‌های فنی گران‌قیمتی هستند و بخش مهمی از زیرساخت‌های یک کشور در کنترل جریان سیلاب، منابع آب، آبیاری کشاورزی، تولید انرژی برق‌آبی و مناطق تفریحی محسوب می‌شوند. در صورت شکست آن‌ها موجب تلفات جانی و مالی شدیدی در مناطق پایین‌دست می‌شود. در این تحقیق با استفاده از نرم‌افزار hec-ras دوبعدی به تجزیه‌وتحلیل شکست سد کرخه به‌عنوان مطالعه موردی انجام شد. نتایج مدل در قالب نقشه‌های غرقابی حداکثر سرعت و عمق سیلاب و تعیین مدت تداوم مدت سیلاب در نقاط کنترل واقع در مناطق پرجمعیت در مناطق پایین‌دست سد کرخه ارائه‌شده‌اند. و همچنین نقشه‌های خطر سیل برای مناطق موردمطالعه تهیه‌شده است و تجزیه‌وتحلیل خسارت سیل نیز با استفاده از نتایج شبیه‌سازی انجام‌شده است. و برای مدل‌سازی حوضه موردمطالعه از نقشه‌های توپوگرافی حریم رودخانه کرخه که با مقیاس 1:250 و از مدل ارتفاعی 30 متری استان خوزستان استفاده شد. برای مدل‌سازی شکست سد دو سناریو روگذری و رگاب در نظر گرفته‌شده است که بحرانی‌ترین آن شکست سد در حالت روگذری که حداکثر دبی خروجی از سد 331094 و 248065 مترمکعب بر ثانیه می‌باشد و در اثر شکست سد کرخه، باعث متصل شدن رودخانه کرخه با رودخانه های دز، شطیط و گرگر می شود و سیلاب به دلیل عبور از پیچ بسیار تند در حوالی روستای قلعه سحر، از مسیر رودخانه کرخه خارج می شود و به سوی اهواز پیشروی می کند.

investigation of karkheh dam failure and its impact on downstream using hec-ras 2d software

dams are expensive technical structures and are an important part of a country’s infrastructure in flood control, water resources, agricultural irrigation, hydroelectric power generation and recreational areas. if they fail, it will cause serious loss of life and money in the downstream areas. in this research, using hec-ras two-dimensional software, karkheh dam failure was analyzed as a case study. the results of the model are presented in the form of inundation maps of the maximum speed and depth of the flood and determining the duration of the flood in the control points located in the densely populated areas in the downstream areas of the karkheh dam. also, flood risk maps have been prepared for the studied areas, and flood damage analysis has also been done using the simulation results. and for the modeling of the study basin, the topographic maps of the karkhe river area with a scale of 1:250 and the 30-meter height model of khuzestan province were used. to model the dam failure, two scenarios of bypass and seepage have been considered, the most critical of which is the dam failure in the bypass mode where the maximum discharge from the dam is 331094m^3⁄s and occurs 8 minutes after the dam failure.