مدل‌سازی سه‌بعدی زمین‌آماری پهنه‌های دگرسانی و واحدهای سنگ‌شناسی در بخش شرقی کانسار مس پورفیری کهنگ

شناسایی، تفکیک و مدل‌سازی پهنه‌های دگرسانی و واحدهای سنگ‌شناسی در کانسارهای پورفیری، برای تخمین و ارزیابی ذخیره، استخراج، طراحی معدن، تنظیم خوراک ورودی به کارخانه فرآوری و به‌صورت ویژه مدل‌سازی ژئومتالورژیکی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش، مدل‌سازی سه‌بعدی واحدهای سنگ‌شناسی و پهنه‌های دگرسانی به‌روش کریجینگ شاخص رده‌ای است، این مدل‌های کیفی کانسار، نقش مهمی را در مطالعات ژئومتالورژیکی و بحث معدن‌کاری نوین ایفا می‌کنند. در این مقاله، از داده‌های حفاری اکتشافی بخش شرقی مس پورفیری کهنگ استفاده شد. به‌منظور مدل‌سازی پهنه‌های دگرسانی و واحدهای سنگ‌شناسی، ابتدا با بررسی پارامترهای آماری داده‌های دگرسانی و سنگ‌شناسی و سپس داده‌ها براساس حضور یا عدم حضور باینری (دودوئی) شد و با استفاده از طول کامپوزیت 2 متر و ساخت بانک اطلاعاتی، واریوگرام در جهات مختلف ترسیم و پارامترهای ناهمسانگردی محاسبه شد و در ادامه تخمین مدل‌سازی سه‌بعدی به‌روش کریجینگ شاخص رده‌ای اجرا شد. توزیع فضائی پهنه‌های دگرسانی نشان داد که دگرسانی فیلیک – کوارتزسرسیت گستردگی بیشتری در کانسار دارد و بخش عمده آن در مرکز کانسار از سطح تا بخش عمیق قرارگرفته‌است و سیلیسیک – پروپیلیتیک گستردگی کمتری در کانسار دارد و تمرکز آن در بخش نیمه‌عمیق است. توزیع فضائی واحدهای سنگ‌شناسی نشان داد که واحد سنگ شناسی کوارتز دیوریت و آندزیت از سطح تا بخش عمیق قرار گرفته است اما تمرکز کوارتز دیوریت نسبت به آندزیت در بخش عمیق‌تری است. داسیت در بخش سطحی تا نیمه‌‌عمیق از شرق تا جنوب تمرکز دارد و توف که کمترین گستردگی را در کانسار دارد در بخش شرقی و از سطح تا بخش نیمه‌عمیق قرار گرفته اما نسبت به داسیت در عمق بالاتری قرار دارد. بررسی هیستوگرام سه‌بعدی واحدهای سنگ‌شناسی / پهنه‌های دگرسانی نشان داد که دگرسانی غالب فیلیک – کوارتز سرسیت در سنگ کوارتز دیوریت است و کمترین آن فیلیک کوارتز – سرسیت و سیلیسیک – پروپیلیتیک در سنگ توف است.