ارزیابی میزان رسوب زایی ناشی ازتاثیر داده های اقلیمی دما و بارش درسازه های مهندسی حوزه آبریز کارون ایران

تولید و ایجادرسوب در فرآیند رسوب‌گذاری در حوضه‌های رسوبی، حوزه‌های آبریز رودخانه و خصوصاً سازه های مهندسی وپروژه‌های عمرانی به ویژه در مخازن سدها بعنوان سازه‌های بزرگ و سنگین بسیار حائز اهمیت است، ضروری است تا به بررسی این مسئله و شرایط تاثیرگذار ناشی از توپوگرافی و سطح تراز ارتفاعی مناطق و پارامترهای اقلیمی موثر در آن به ویژه دما و بارش (بارندگی) پرداخته شود. شرایط اقلیمی بعنوان یکی از عوامل مهم در این مورد می‌باشد حوزه آبریز کارون به عنوان یکی از این حوزه‌ها شناخته شده که بخشی از آن در منطقه لالی قرار دارد. در این پژوهش، منطقه لالی استان خوزستان، به عنوان یک مدل رسوبی مورد بررسی قرار گرفته است که به تحلیل این دو متغیر در آن پرداخته شده است. در تحقیق حاضر که به طور آماری میزان پارامترهای تبخیر ناشی از افزایش دو پارامتر دما و بارندگی را در حوضه منطقه مورد تحقیق مد نظر قرار داده است . مقادیر این دو پارامتر عمدتاً با یکدیگر مغایرت دارند به این ترتیب که در شرایطی که مقدار بارندگی در یک ایستگاه اصلی افزایش می‌یابد، مقدار دما در آن ایستگاه کاهش می‌یابد و افزایش میانگین فصلی بارندگی سبب می‌شود تا تبخیر در سطوح تراز ارتفاعی بالاتر کاهش یابد. نتایج نشان می‌دهد که میزان پارامترها در سطوح تراز ارتفاعی بالاتر متفاوت می‌باشند. علاوه بر آن مشخص شد که تاثیرگذاری پارامترهای دما و بارندگی و فرسایش و رسوب‌گذاری بیشتر از پارامترهای دیگر اقلیمی نظیر باد، آفتاب، یخبندان و نظایر آن می‌باشد. به منظور کاهش اثرات تخریبی و فرسایشی و رسوب‌گذاری لازم است تا به تحقیق و مطالعه در مورد راه‌حل‌های مناسب جهت کاهش تخریب‌های حاصل از فرسایش، حمل و نقل نهشته‌های رسوبی در طول مسیر ته نشست رسوب‌ها خصوصاً در سدها پرداخته شود تا روابط فیمابین این پارامترهای تاثیرگذار (دما، بارندگی متاثر از تراز توپوگرافی) تعیین گردد.

Evaluating the rate of sedimentation caused by the effect of the climatic data of temperature and rain on the engineering structures in Karun water catchment, Iran

Production and making sediment in the sedimentary basins, river water catchment and specially the engineering structures and civil p projects particularly in dams’ reservoirs as heavy and large structures are of great importance. It is essential to scrutinize this issue and the conditions affecting by topography and the height level of areas as well as its influential climatic parameters specifically temperature and rain. Climatic conditions are considered as one of the main factors in this regard. Karun water catchment, which is situated in Lali area, has been identified as one of them. In this study, the Lali area of Khuzestan province has been regarded as a sedimentary model and these two variables have been analyzed. In this research, the rate of the evaporation parameters caused by increasing these two parameters (temperature and rain) have been statistically considered in the basin of the case study area. The amounts of these two parameters are mainly different from one another. When the amount of rainfall is increased in one station, the temperature is decreased in that station. Furthermore, the average increase of the seasonal rain subjects to enhance evaporation in higher altitude levels. The results indicate that the amount of these parameters in higher altitude levels are different. moreover, it was concluded that the effectivity of the temperature and rain parameters, erosion and sedimentation are more influential than other climatic parameters such as wind, sunlight, freezing, etc. In order to reduce the destructive, erosive and sedimentary consequences. It is necessary to consider suitable solutions and alternatives to decrease destructions caused by erosion, the transportation of sedimentary deposits along the way of the deposition of sediments specially in dams. Consequently, the relations between these effective parameters (temperature and rain influenced by the topography level) can be determined.