تحلیل بر وضعیت زیست پذیری در محیط های شهری (مطالعه موردی: محله کوی سالار ارومیه)

هدف اصلی پژوهش، تحلیلی بر وضعیت زیست‌پذیری در محله کوی سالار می‌باشد. مهم‌ترین نکته تمایز این پژوهش با تحقیق‌های مشابه، به‌کارگیری شیوه ترکیبی آمار استنباطی درون‌یابی فضایی روابط ساختاری است. روش پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانه‌ای و میدانی ‌پیمایشی استفاده‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله کوی سالار می‌باشد که طبق آمار سال 1395 مرکز آمار، 18000 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده‌شده است که مقدار حجم نمونه 376 عدد به‌دست‌آمده است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای توزیع گردیده است. تجزیه‌وتحلیل کمی داده‌ها از طریق آزمون‌های تی‌تست تک نمونه‌ای و تجزیه‌وتحلیل فضایی داده‌ها از طریق روش idw در سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفته است. برای ارزیابی رابطه بین ابعاد زیست‌پذیری از مدل دیمتل (dematel) استفاده‌شده است. روایی پرسشنامه از طریق افراد متخصص در این زمینه و پایایی پرسشنامه‌ها نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار ضریب آلفای 0.775 مورد تائید قرارگرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که ابعاد زیست پذیری که شامل بعد اجتماعی، اقتصادی، محیط‌زیستی، مدیریت شهری، الگوی تاریخی و امکانات و خدمات می‌شود به ترتیب میانگین 2.94، 2.07، 3.01، 1.25، 1.83 و 2.55 را کسب نموده‌اند و همچنین سطح زیست‌پذیری با میانگین 2.27 در سطح نامطلوبی قرار دارد همچنین نتایج تحلیل فضایی وضعیت ابعاد زیست‌پذیری در محله کوی سالار نشانگر این است که که در حدود 66 درصد از محله در وضعیت نامطلوب قرار دارد. با توجه به نتایج مدل دیمتل، ابعاد مدیریت شهری، اقتصادی و امکانات و خدمات به عنوان علت و سه بعد محیط‌زیستی، اجتماعی و الگوی تاریخ نیز به عنوان معلول ، در زیست پذیری قلمروی مکانی تحقیق، استخراج و نشان داده می‌شوند.

an analysis of the livability situation in urban environments (case study: kouye salar neighborhood-urmia)

the main purpose of the research is to analyze the livability situation in kouye salar neighborhood. the most important distinguishing point of this research with similar researches is the use of the combined method of inferential statistics - spatial interpolation - structural relations. the present research method is descriptive and analytical in terms of nature and is practical in terms of purpose. to collect of information, a library-document and field-survey method was used. the tools of data collection are in several ways: observation, questionnaire, and taking notes. the statistical society of this research is the residents of kouye salar neighborhood, which has 18,000 people according to the 2016 census of the statistics center. to determine the sample size, cochran's formula was used and the sample size was 376, which was distributed in the study area using the cluster random sampling method. one-sample t-test was used for quantitative data analysis and idw method was used for spatial data analysis. the dematel model has been used to evaluate the relationship between the livability dimensions. the validity of the questionnaire was confirmed by experts and the reliability of the questionnaires was also confirmed by cronbach's alpha test with the alpha coefficient value of 0.775. based on the results of the research, the dimensions of livability, which include social, economic, environmental, urban management, historical pattern, and facilities and services, have obtained average of 2.94, 2.07, 3.01, 1.25, 1.83, and 2.55, respectively and also, the livability level is unfavorable with an average of 2.27. also, the results of the spatial analysis of the livability dimensions in kouye salar neighborhood show that about 66% of the neighborhood is in an unfavorable condition. according to the results of dematel model, the dimensions of urban management, economic and facilities and services as cause and the three dimensions of environment, social and history pattern as disability are extracted and shown in the livability of the locality territory.