چهارده رباعی خیام

تعداد رباعیات خیام همواره محل اختلاف‌نظر بوده است، صادق هدایت در مقدمه کتاب ترانههای خیام اشاره می‌کند که: «رباعیاتی که به اسم خیام معروف است و در‌دسترس همه می‌باشد، مجموعه‌ای است که عموماً از هشتاد الی هزار‌و‌دویست رباعی کم‌و‌بیش دربردارد.» (1379: 1) از‌این‌رو، در مقالات و پژوهش‌های بسیاری، اشعار خیام از‌نظرشکل و محتوا بررسی شده تا سبک مختص خیام شناخته و براساس آن رباعیات وی از رباعیات منسوب به او ممتاز شود.از‌آنجا‌که بررسی تمام رباعیات برای رسیدن به نظری دربارۀ اندیشه و سبک خیام در حوصلۀ تعداد صفحات محدود مقاله برای اندیشمندانی که قصد ارائه نظر و تحلیل‌شان از اشعار خیام را به‌صورت کوتاه دارند نمی‌گنجند، ما سعی کردیم با بررسی پنج مجموعه از مجموعه رباعیات خیام؛ یعنی: مقالۀ چهلوچهار رباعی منسوب به خیام به قلم ایرج افشار (1)؛ دمی با خیام، علی دشتی (2)؛ رباعیات خیام حسن دانشفر با مقدمه مجتبی مینوی (3)؛ ترانههای خیام صادق هدایت (4) و رباعیات خیام تصحیح محمدعلی فروغی و قاسم غنی (5) رباعیاتی که اتفاق‌نظر در آن‌ها بیشتر است را به محققان برای شروع این‌گونه پژوهش‌ها ارائه دهیم.

Fourteen Robaei of Khayyam

The number of Khayyam's Robaiyat has always been controversial. Sadeq Hedayat In the book introduction of “Taranehaye Khayyam” indicate that: those Robaiyat known as Khayyam are available to everyone Contains 80 to 1000 Robaiyat (1379,1) therefore, in many articles and research, Khayyam's Robaiyat were studied in terms of form and content in order to identify Khayyam's specific style, and according to these studies, Khayyam's original Robaeiyat to be separated from the Robaiyat attributed to him.So, we tried to examine five collections of Khayyam's Robaiyat collection to find those Robaiyat that are more consensus to the researchers to start this kind of research about Khayyam's Robaiyat.In this study, after matching Robaiyat of these five collections, we reached three hundred and six Robaeies that was common only two Robaeies from Rubaiyat collection in all five collections, twelve Robaeies in four collections, twenty Robaeies in three collections and sixteen Robaeies in two collections.In this article, the fourteen Robaeies agreed upon by at least five professors are presented in a table. It should be said that referenced to Rosen, Badelian and Nakhchivani versions Which are also the most important versions.