تاثیر کودهای نیتروژنه و فسفری بر تولید علوفه آتریپلکس (atriplex canescens) در شرایط شور

این تحقیق به‌منظور ارزیابی تاثیر کاربرد کودهای نیتروژنه و فسفره بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه شورپسند  a.canescens به مدت سه سال زراعی در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. طرح آماری مورد استفاده کرت های خردشده با سه تکرار بود که اثر سال به عنوان فاکتور اصلی و کود‌های شیمیایی نیتروژنه (از منبع نیترات آمونیوم) و فسفره (از منبع سوپر فسفات تریپل) هر یک در 3 سطح (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. آبیاری گیاهان در طول دوره رشد با آب شور دارای هدایت الکتریکی 14dsm1 از طریق سیستم آبیاری بابلر انجام گرفت. ضمن تعیین شوری خاک، میزان علوفه تولید شده اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که علوفه تولیدی با افزایش سن گیاه به طور معنی‌داری کاهش یافت. علوفه تر تولیدی در سال اول معادل 19/21ton/ha  بود که در سال دوم و سوم به ترتیب به 14/18 و 11/49ton/ha کاهش یافت. همچنین نشان داد که مصرف  25 و 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه میزان علوفه تر تولید شده را به ترتیب به میزان 91 و 176 درصد افزایش داد که معادل 15/13 و 21/85 تن در هکتار بود. روند مشابهی از تاثیر مثبت کود نیترات آمونیوم بر عملکرد علوفه خشک، عملکرد خشک ساقه و برگ مشاهده گردید، لیکن کود نیتروژنه تاثیر معنی‌داری بر نسبت برگ به ساقه نداشت. همچنین، گیاه آتریپلکس پاسخی به مصرف کود فسفری نشان نداد. در مجموع، مصرف 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن خالص به‌منظور بهبود عملکرد علوفه a.canescensبا استفاده از منابع آب شور و در راستای پروژه‌های شورورزی و به‌شرط رعایت مسائل زیست‌محیطی توصیه می‌شود.

Effect of nitrogen and phosphorous fertilizers on forage production of saltbush (Atriplex canescens) under saline conditions

The present study was aimed to elucidate the effects of nitrogen and phosphorous fertilizers on A. Canescens as a forge halophyte plant. The treatments; three rates of nitrogen fertilizer (0, 25 and 50 kg N ha1 in the form of ammonium nitrate) and phosphorous fertilizer (0, 25 and 50 kg ha1 in the form of triple superphosphate), arranged in a split plot design with three repelication. Each experimental unit consisted a pot with 1 m height and 45 cm diameter. Plants were irrigated with irrigation water salinity of 14 dS m1 using bubler irrigation system. The results showed the negative effect of age on forage production. At first year, 19.2 ton ha1 of shoot fresh weight was produced but it was decreased to 14.8 and 11.49 ton ha1 at second and third years, respectively. In addition, the results showed the positive effect of nitrogen fertilizer on forage production. Application of nitrogen at a rate of 25 and 50 kg ha1 increased shoot fresh weight from 7.91 to 15.13 (91%) and 21.85 (176%) ton ha1. While the same trend was found for total dry weight, leaf and stem dry weight, nitrogen application had not significant effect on leaf to stem ratio. It should be noted that phosphorous application had not significant effect on A. Canescens performance. Overall, application of nitrogen fertilizer at a rate of 50 kg ha1 is recommended for improving A. Canescens performance irrigated with saline waters with electrical conductivity of 14 dS m1. The results showed that forage production significantly decreased with increasing plant age. While fresh forage equaled to 19.21 ton/ha at first year, it decreased to 14.18 and 11.49 ton/ha at second and third year of experiment. While application of nitrogen was essential for halphyte production, application of phosphorous fertilizer did not affect plant performance. Applicaton of nitrogen at a rate of 25 and 50 kg/ha urea increased forage productin at a rate of 91 and 176 percent respectively. Overall, it was concluded that productin of halophytes such as Atriplex canescens under saline calcareous soils of Yazd province for forage productin is possible and urea fertilizer improves plant performance.