تاثیر محلول‌پاشی سلنیم بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی رزماری تحت تنش خشکی

به‌منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی سلنیم بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی رزماری تحت تیمارهای آبیاری، آزمایشی در سال 97-1396 در گلخانه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تیمارهای آبیاری در دو سطح (30 و 80 درصد ظرفیت زراعی) و محلول‌پاشی سلنیم در چهار سطح (صفر، 50، 75 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) بود. نتایج نشان داد که میزان محتوای نسبی آب برگ، کاروتنوئید، پروتئین و آنزیم آسکوربات پراکسیداز در شرایط تنش با محلول‌پاشی سلنیم افزایش یافت و بیشترین میزان این صفات با محلول‌پاشی سلنیم در غلظت‌های 75 و 100 میلی‌گرم بر لیتر به دست آمد. محلول‌پاشی سلنیم خصوصاً در غلظت 75 میلی‌گرم بر لیتر در شرایط تنش میزان کربوهیدرات محلول، فنل کل، آنزیم گایاکول پراکسیداز، آنزیم پلی‌فنل اکسیداز و درصد اسانس را افزایش داد. میزان نشت یونی، پرولین و آنزیم کاتالاز با اعمال تنش افزایش و میزان کلروفیل a، b و کل کاهش یافت. میزان کلروفیل a، b و کل، پرولین و آنزیم کاتالاز با محلول‌پاشی سلنیم خصوصاً در غلظت 75 میلی‌گرم بر لیتر افزایش یافت و میزان نشت یونی با محلول‌پاشی سلنیم خصوصاً در غلظت‌های 75 و 100 میلی‌گرم بر لیتر کاهش یافت. به‌طورکلی ‌محلول‌پاشی سلنیم با افزایش ترکیبات آنتی‌اکسیدانی (فنل، فلاونوئید و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان)، تنظیم‌کننده‌های اسمزی (پرولین و کربوهیدرات محلول) و رنگیزه‌های فتوسنتزی باعث تعدیل اثرات تنش و افزایش ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﺸﮑﯽ در گیاه رزماری شد.

The Effect of Foliar Application of Selenium on Physiological and Biochemical Characteristics of Rosemary under Drought Stress

In order to investigate the effect of selenium foliar application on the physiological and biochemical characteristics of rosemary under irrigation treatments, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design in the greenhouse of University of Zabol, Agricultural Research Institute in 2018. The first factor was two levels of irrigation (80% and 30% of field capacity) and the second factor was four levels of selenium foliar application (0, 50, 75 and 100 mg/l). The results showed that foliar application of selenium increased the RWC, carotenoid, protein and ascorbate peroxidase under stress conditions, and the highest amount of these traits were obtained at 75 and 100 mg/l selenium. Foliar application of selenium especially at 75 mg/l under stress conditions increased the soluble carbohydrate, total phenol, guaiacol peroxidase enzyme, polyphenol oxidase enzyme and essential oil percent. The content of ion leakage, proline and catalase increased with stress and the contents of chlorophyll a, b and total decreased. The content of chlorophyll a, b and total, proline and catalase enzymes were increased by foliar application of selenium, especially at 75 mg/l and ion leakage was reduced by selenium foliar application, especially at 75 and 100 mg/l. In general, selenium application by increasing antioxidant compounds (phenol, flavonoid and antioxidant enzymes), osmotic regulators (proline and soluble carbohydrates) and photosynthetic pigments, and reducing ion leakage, alleviation drought stress in rosemary.