تاثیر کود آلی و سطوح نیتروژن بر برخی صفات رشدی گیاه در تناوب گندم - ذرت

به‌منظور تعیین سطوح بهینه کود آلی و نیتروژنی برای کشت گیاه در تناوب گندم-ذرت علوفه‌ای در شهرستان خرم‌آباد در سال زراعی 98-1397 طرح آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: الف) کود آلی به‌عنوان تیمار اصلی: m1 (شاهد)، m2 (10 تن کود دامی بر هکتار)،m3  (20 تن کود دامی بر هکتار)، m4 (10 تن کود کمپوست بر هکتار) و m5 (20 تن کود کمپوست بر هکتار). ب) مصرف کود اوره بر اساس آزمون خاک به‌عنوان تیمار فرعی: n1 (شاهد)، n2 (100 درصد)، n3 (75 درصد)، n4 (50 درصد) بود. نتایج نشان داد که در گندم بیش‌ترین عملکرد کاه در تیمار m2n3 نسبت به شاهد 57/2 درصد افزایش، بیش‌ترین عملکرد دانه در تیمار m1n3 نسبت به شاهد 33/6 درصد افزایش، بیش‌ترین عملکرد کل در تیمار m2n3 نسبت به شاهد 39/8 درصد افزایش، بیش‌ترین شاخص برداشت مربوط به تیمار m4n4 نسبت به شاهد 11/3 درصد افزایش، بیش‌ترین تعداد دانه در خوشه مربوط به تیمار m3n2 نسبت به شاهد 50 درصد افزایش و بیش‌ترین وزن هزار دانه مربوط به تیمار m4n3 است که نسبت به شاهد 16/6 درصد افزایش داشت و با تیمار m3n3 اختلاف معنا‌دار ندارد. در ذرت بیش‌ترین وزن تر اندام هوایی مربوط به تیمار m1n3 نسبت به شاهد 34/3 درصد افزایش، بیش‌ترین غلظت نیتروژن m2n2 نسبت به شاهد 16/7 درصد افزایش، بیش‌ترین پروتئین دانه مربوط به تیمار m2n2 نسبت به شاهد 15/8 درصد افزایش است. بنابراین، مصرف 75 درصد نیتروژن آزمون خاک برای گندم (187/5 کیلوگرم اوره در هکتار) و 100 درصد آزمون خاک (200 کیلوگرم اوره در هکتار) برای ذرت و هم‌چنین مصرف 10 تن در هکتار کود دامی اثر مفیدی بر صفات رشدی گندم و ذرت در شرایط آزمایش دارد. به‌طور کلی برای گندم، مصرف 20 تن کود کمپوست در هکتار به همراه 50 درصد کود اوره توصیه شده بر مبنای آزمون خاک (تیمار m5n4) بیش‌ترین اثر را بر عملکرد دانه نشان داد. در مورد ذرت تیمار m4n4 (مصرف 10 تن کود کمپوست در هکتار به همراه 50 درصد کود اوره توصیه شده بر مبنای آزمون خاک) بیش‌ترین تاثیر را بر وزن تر داشت.

effect of organic fertilizer and nitrogen levels on plant growth characteristics in wheat-corn rotation

introduction soil organic matter is one of the main indicators of soil quality and soil production capacity. it provides some nutrients for plant growth and improves the physical conditions of the soil. in addition to the importance of soil organic matter from an agricultural point of view, there is a deep and close relationship between the amount of soil organic matter and the amount of carbon dioxide in the air, global warming, and desertification. in addition, due to the lack of organic matter in the soils of arid and semi-arid regions, the use of organic compounds such as animal manures is considered an important and effective management factor on soil quality and improving the physical, chemical, and fertility properties of the soil. the supply sources of organic fertilizers in iran are very diverse, which include animal manure, green manure, and all kinds of composts including urban waste composts and sewage sludge. different sources of organic matter and their effect on plant growth have been investigated by various researchers. one of the effective ways to produce and increase crop yield is the combined use of organic and chemical fertilizers. the use of chemical fertilizers is the fastest and most reliable way to ensure soil fertility. still, the high costs of these fertilizers, pollution, and destruction of the environment and soil are the defects of these fertilizers. using organic fertilizers reduces the consumption of chemical fertilizers and increases the production of crops and garden crops. according to the recommendations of the ministry of agriculture to use fewer chemical fertilizers and to encourage farmers to use more organic fertilizers, and considering that a major part of the nitrogen in animal manure is wasted before consumption, investigating the effect of organic fertilizers on plant growth is a special priority.