ارزیابی و صحت‌ سنجی شاخص‌های پایش شوری در دشت قزوین

شور شدن خاک فرآیند غالب تخریب خاک در مناطق خشک و نیمه‌ خشک است. روش‌های مختلفی به‌ منظور پایش شوری وجود دارد که در اکثر این روش ها  مقدار شوری عمدتاً به‌صورت نقطه‌ای اندازه‌گیری می‌ شود؛ بنابراین، تعمیم آن برای یک منطقه با وسعت زیاد دشوار خواهد بود. سال‌های اخیر روش‌های مبتنی بر سنجش‌ از دور به ‌منظور تهیۀ نقشه شوری در محدوده وسیع مورد توجه قرارگرفته است. سنجش ‌از دور با قابلیت پوشش وسیع و متناوب به عنوان ابزاری دقیق در پایش زمین و تغییرات محیطی است. در این پژوهش با استفاده از قابلیت داده‌های سنجنده modis و etm+ landsat  به بررسی 8 شاخص مختلف شوری و گیاهی  طی سال‌های 1384 تا 1400 در دشت قزوین و به خصوص منطقه شوره زار پرداخته شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد سنجنده   landsat-7-etm+ به دلیل قدرت تفکیک مکانی بهتر نسبت به سنجنده modis  توانسته است نتایج بهتری را ایجاد کند. همچنین از بین شاخص‌های شوری بررسی‌شده شاخص  si3  در هر دو سنجندهetm+  و modis با مقدار rmse (1/01 و 1/1) و میزان ضریب همبستگی r (0/98 و 0/86) توانسته است نتایج بهتری همراه با دقت بیشتری را در منطقه مورد مطالعه ایجاد نماید. همچنین در بررسی بین میزان  ec و sar هر دو سنجنده همبستگی بالایی بین باندهای قرمز و مادون ‌قرمز داشته است. در یک جمع‌بندی کلی با بررسی اطلاعات ایستگاه سینوپتیک منطقه پارامتر‌هایی همچون دما و مقدار بارش در بازه زمانی مورد مطالعه نشان از این دارد که با افزایش میانگین دما و کاهش مقدار بارش در منطقه سبب افزایش دمای سطح زمین در طی سال‌های اخیر شده که این عامل می تواند هشداری برای بروز خشک‌ سالی باشد و علاوه بر اثرات اقلیمی، برداشت بی‌ رویه منابع آب سطحی و زیرزمینی نیز به تشدید خشکی و نهایتاً تشدید شوری در منطقه منجر خواهد شد.

Evaluation and validation of salinity monitoring indices in the Qazvin plain

Introduction Soil salinity is the predominant soil degradation process in arid and semiarid regions. There are several methods for monitoring salinity, which are mainly measured as points, which will be difficult to generalize to the whole region. In recent years, remote sensingbased methods for measuring salinity have been widely considered. Soil salinity has led to the limitation of agricultural land use patterns. This is a serious environmental hazard that affects the growth of many crops.Materials and Methods After selecting the study area on satellite images and ground visits, a clustercinematic sampling network was designed and implemented for surface soil sampling. In this study, pH, EC, SAR and TDS were measured. In this study, in order to use the remote sensing technique to study the temporal and spatial changes of vegetation density in the region, ground data and ETM+ images of Landsat 7 satellite and MODIS images have been used. Preprocessing operations including geometric, radiometric and coordination corrections were performed on each of the satellite images. In the next step, the desired vegetation indices, after calculation, are applied to the satellite images and thus the vegetation density pattern map is obtained based on each of these indices. Then 8 different salinity and vegetation indices were studied during the years 2005 to 2021.Results and Discussion The The results of this study showed that LANDSAT7ETM + sensor has been able to produce better results due to better spatial resolution than MODIS sensor. Also, among the salinity indices studied, SI3 index in both ETM + and MODIS sensors with RMSE (1.01 and 1.1) and correlation coefficient R (0.98 and 0.86) was able to have the best performance in Have an area. In the study between EC and SAR, both sensors had a high correlation between red and infrared bands.Conclusion In a general summary, by examining the information of the synoptic station of the plain, parameters such as temperature and amount of precipitation in the studied period show that by increasing the average temperature and decreasing the amount of precipitation in the region, the surface temperature increases during the year. Recent causes of drought and significant effects of climate change on the prevailing environmental conditions, which in turn will increase the breadth of salinity in the verse.