پیش‌بینی روند تغییرات دما و بارش در دوره آتی و تاثیر آن بر بیابان زایی

تغییر اقلیم، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات اکولوژیکی قرن 21، از عوامل موثر بر بیابان‌زایی است و باعث اثرات متعدد بر اکوسیستم‌های گوناگون می‌شود. با توجه به اهمیت این پدیده، در این پژوهش اثرات تغییر اقلیم بر بیابان‌زایی در شهرستان بافت استان کرمان با استفاده از مدل hadcm3، تحت سه سناریوی a1b، a2 و b1 مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تغییرات اقلیمی از آمار ایستگاه سینوپتیک بافت طی دوره 2010-1989 استفاده شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، نسبت به آزمون همگنی و اصلاح داده‌ها اقدام شد. برای دقت تجزیه مکانی و زمانی مورد نیاز از روش ریزمقیاس larswg در سه گام واسنجی، صحت‌ سنجی و تولید داده‌های هواشناسی استفاده شد. بررسی تغییرات دمایی در فصل‌های مختلف دوره‌های‌ مطالعاتی 2030-2011، 2065-2046 و 2099-2080 نشان داد که در تمام فصل‌ها در منطقه افزایش دما اتفاق افتاده است؛ به‌طوری‌که بیش‌ترین افزایش دمای متوسط روزانه طی دوره‌های مطالعاتی به‌‌ترتیب مربوط به سناریوهای a2 در فصل پاییز، a2 در فصل بهار و a2 در فصل تابستان است. مقایسه تغییرات فصلی دما در آینده نیز نشان از افزایش دما در تمام فصل‌ها، به‌ویژه بهار و تابستان دارد. هم‌چنین، بیش‌ترین بارندگی در دوره 2030-2011 به‌ترتیب مربوط به ماه‌های فوریه در سناریوی a1b، مارس در سناریوی a2، ژانویه در سناریوی a1b و فوریه در سناریوی a2 است و فقط در ماه ژوئیه و دسامبر کاهش بارندگی در هر سه سناریو صورت گرفته است. در دوره 2065-2046 بیش‌ترین افزایش بارندگی به‌‌ترتیب مربوط به ماه‌های ژانویه و فوریه در سناریوی a1b، مارس در سناریوی b1 و ژانویه در سناریو a2 است و کم‌بارش‌ترین ماه نسبت به دوره پایه، دسامبر است. در دورة 2099-2080 نیز به‌‌ترتیب بیش‌ترین افزایش بارندگی مربوط به ماه‌های مارس در سناریوی a1b و سناریوی b1 و ژانویه در سناریوی a2 و کم‌بارش‌ترین ماه نسبت به دوره پایه، دسامبر است. با افزایش دما و کاهش بارندگی، منطقه بیش‌تر به سمت خشک‌سالی می‌رود و زمینه برای بیابان‌زایی در آینده فراهم می‌شود.

Prediction of the change trend of temperature and rainfall in the future period and its impact on desertification

IntroductionDesertification is equivalent to land degradation in arid, semiarid, and semihumid arid regions affected by climate change and human activities. Recognition of climatic anomalies that are effective in aggravating desert conditions that cause climatic conditions to distance themselves from normal longterm conditions in a certain spatial and temporal range as a major factor or precondition for the intensification of human activities is essential. Climate change, has multiple effects on various ecosystems. Given the wideranging effects of climate change on desertification and economic and social issues, knowing how such changes occur in environmental planning will be very effective.Materials and MethodsInvestigating temperature and precipitation changes, as two main elements of the climate structure, in the statistical period 19892010 and predict these changes in the study periods 20112030, 20462065, and 20802099, in three decades 2020, 2050 and 2090 were performed at Baft Synoptic Station using LARSWG microscale method. Baft City is located in the southwest of Kerman Province. Daily data of rainfall, temperature parameters, and sunshine duration during the period 19892010 were collected. A homogeneity test was performed. The LARSWG model is a multivariate regression model for the production of climatic data by statistical microscale techniques according to a specific climate change scenario in the future. The monthly and seasonally results of the HadCM3 model were generated under the emission scenario of A2, A1B, and B1.Results and DiscussionThe highest increase in average daily temperature is related to scenario A2 in autumn, scenario A2 in spring and scenario A2 in summer. Comparison of seasonal temperature changes in the future also shows an increase in temperature in all seasons, especially spring and summer. The highest rainfall is related to the months of February in scenario A1B, March in scenario A2, January in scenario A1B and February in scenario A2, respectively, and only in July and December the precipitation decreased in all three scenarios. In the period 20462065, the highest increase in rainfall is related to January and February in scenario A1B, March in scenario B1, and January in scenario A2, respectively, and the least rainy month compared to the base period is December. In the period 20802099, the highest increase in rainfall is related to March in scenario A1B and scenario B1 and January in scenario A2, respectively, and the least rainy month compared to the base period is December.ConclusionThe temperature will increase in all months as well as decrease rainfall in summer and increase it in autumn and winter. This increase in temperature and decrease in rainfall are among the factors aggravating desertification based on climate criteria. The findings can be used to estimate changes in water resources, agricultural crop yields, droughts and floods in the future.