تحلیل اثرگذاری مولفه‌های اجتماعی بر الگوی مسکن روستاییان ترکمن‌نشین (مطالعه موردی: شهرستان رازوجرگلان)

مساکن روستایی در ایران با توجه به تنوع اقلیمی و جغرافیایی دارای تیپ‌های مختلفی است، این مساکن با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی، وضعیت زمین، نوع معیشت، شیوه‌های زیستی، سبک زندگی و ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی هر ناحیه ساخته‌شده‌اند. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه‌های اجتماعی اثرگذار بر الگوی مسکن روستایی مناطق ترکمن نشین ایران و بویژه شهرستان راز و جرگلان در استان خراسان شمالی انجام ‌شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی‌ تحلیلی و نوع آن از نظر هدفْ کاربردی است و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده‌ شده است. جامعة آماری تحققیق، پانزده روستا از بین روستاهای ترکمن نشین واقع در شهرستان راز و جرگلان از توابع استان خراسان شمالی که دارای 13474 نفر حمعیت در قالب 3407 خانوار و با فرمول کوکران در سطح خطای 0.06، حجم نمونة 247 خانوار برآورد و این افراد با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تاثیر ابعاد پژوهش بر الگوی مسکن از رگرسیون چند متغیره و برای تحلیل فضایی از روش psi استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد رابطه معنادار بین عوامل اجتماعی و الگوی مسکن با مقدار 0.479 در سطح معناداری کمتر از 0.05 و میزان اثرگذاری عوامل اجتماعی نیز بیانگر اثرگذاری بین 20.7 تا 23 درصد است. در تحلیل فضایی الگوی مسکن و عوامل اجتماعی نیز روستاهای یکه سعود سفلی، تش نفس و امانلی در عوامل اجتماعی و روستاهای اشرف الاسلام، گریشتلی باغلی و قره آقاج در الگوی مسکن روستایی وضعیت بهتری داشته و دو روستای امام دره و قره باطر در هر متغیر وضعیت نامناسبی دارند.

analysis of the effect of social components on the housing pattern of turkmen villagers(case study: raz & jargalan county)

rural houses in iran have different types due to the climatic and geographical diversity, these houses are built according to the geographical features, land condition, lifestyle, ways of life, lifestyle and social and cultural characteristics of each region. therefore, the current research was conducted with the aim of investigating the impact of social components on the rural housing pattern in the turkmen-inhabited areas of iran, especially raz and jargalan county in north khorasan province. the research method in the present research is descriptive-analytical and its type is practical in terms of purpose, and documentary and field methods were used to collect information. the statistical population of the research is fifteen villages among the turkmen villages located in raz and jargalan county of north khorasan province, which have 13,474 people in the form of 3,407 households and with the cochran formula at the error level of 0.06, the sample size is estimated to be 247 households and these people. they were selected by random sampling method. multivariate regression was used to test the conceptual model of the research and investigate the effect of the research dimensions on the housing pattern, and the psi method was used for spatial analysis. the results show a significant relationship between social factors and the housing pattern with a value of 0.479 at a significance level of less than 0.05 and the effect of social factors is between 20.7 and 23%. in the spatial analysis of the housing pattern and social factors, the villages of yeke saud sofla, tash nafs and amanali have a better status in terms of social factors and the villages of ashraful islam, grishtali bagli and qara aghaj in the pattern of rural housing and the two villages of imam dareh and qara bater in each status variable are inappropriate.