ارزیابی پایداری سکونتگاه های روستایی کوهستانی بخش اسالم شهرستان تالش

علیرغم قدمت استقرار جمعیت در کوهستان ها, سکونتگاه های روستایی این عرصه در بسیاری از مناطق دچار کاهش جمعیت شده و یا خالی از سکنه می گردند. درنتیجه, بررسی علل ناپایداری روستاهای کوهستانی برای برنامه ریزان آمایش سرزمین بسیار حائز اهمیت است. ازاین رو, هدف اصلی تحقیق درک چگونگی و علل ناپایداری سکونتگاه های روستایی بخش اسالم شهرستان تالش, تحولات و تغییرات جمعیت و توزیع جغرافیایی آنها است که علیرغم ویژگی های طبیعی و اجتماعی- اقتصادی مساعد, طی دو دهه ی اخیر با کاهش جمعیت روبرو بوده اند. روش تحقیق مبتنی بر ابزارهای تحلیل فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) است که بوسیله آن متغیرهای تاثیرگذار در پایداری یا ناپایداری روستاها در محدوده تحقیق را بصورت لایه های مکانی در آورده و با نقشه های موضوعی, نحوه استقرار روستاها را نسبت به حریم هر یک از 7 متغیر ارتفاع, آب و هوا, قابلیت اراضی, شیب, فاصله از گسل, فاصله از رودها و فاصله از راه ها تبیین می کند و سرانجام از تلفیق حریم های متغیرها به ایجاد یک نقشه رستری تلفیقی در نرم افزار arcmap می پردازد. تا بدین وسیله محدوده های پایدار و ناپایدار قلمرو تحقیق, بویژه عرصه کوهستانی آن مشخص شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که علیرغم وجود آب و هوای معتدل, منابع آب فراوان و خاک حاصلخیز که زمینه پویایی روستاها را فراهم می آورد. روستاهای کوهستانی نسبت به  سکونتگاه های جلگه ای ,دره ای و کوهپایه ای, دچار  ناپایداری شده اند. بنابراین پیشنهاد می شود که با در نظر گرفتن تنگناهای گوناگون اکولوژیکی و کالبدی- فضایی و توانمندی ها و ظرفیت های ناحیه, عرصه های پایدار کوهستانی شناسایی شده و با تقویت زیرساخت های لازم زمینه تثبیت جمعیت و استقرار سکونتگاه های پایدار در آنها فراهم شود.

evaluation of the sustainability of mountain rural settlements in islam district of talesh county

introduction: despite the ancient settlement of the population in the mountains, the rural settlementsin this area have experienced a decrease in population or become uninhabited in many areas. therefore,investigating the causes of instability of mountain villages is very important for land developmentplanners. therefore, the main purpose of the research is to understand how and the causes ofthe instability of the rural settlements in the assalem district of talesh conty, the evolutions andchanges of the population and their geographical distribution, which, despite the favorable naturaland socio-economic characteristics, have faced population decline in the last two decades. the researchmethod is based on geographic information system (gis) spatial analysis tools, by whichvariables influencing the stability or instability of villages in the research area are put into spatiallayers, and with thematic maps, the way the villages are located in relation to the boundaries of eachit explains the 7 variables of altitude, weather, terrain capability, slope, distance from fault, distancefrom rivers and distance from roads, and finally, it creates a unified raster map in arcmap softwareby combining the boundaries of the variables. to thereby determine the stable and unstable boundariesof the research area, especially its mountainous area. the findings of the research show thatdespite the moderate climate, abundant water resources and fertile soil in the region provide thebasis for the dynamism of the villages. mountain villages have become unstable compared to settlementsin plains, valleys and foothills. therefore, it is suggested that by taking into account the variousecological and physical-spatial bottlenecks and the abilities and capacities of the region, sustainablemountain areas should be identified and by strengthening the necessary infrastructure, theground for stabilizing the population and establishing sustainable settlements should be provided inthem.