ارزیابی پنداشت ذی‌نفعان محلی در مواجه با پیامدهای تغییر اقلیم و اثرات آن بر ساختار تاب‌آوری جمعیت و فعالیت (مورد پژوهی: کلانشهر ارومیه)

تغییر اقلیم واقعیتی غیرقابل انکار است که تبعات آن بسته به محدوده جغرافیایی و شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی متفاوت است. در طول سالیان، برخی پیشنهادهای نادرست طراحان و متعاقبا تصمیم‌گیری‌های غلط مدیران و مسئولین سیستم‌های پیچیده حوضه دریاچه ارومیه، اثرات جبران‌ناپذیری در حوزه‌های گوناگون مرتبط با سکونت و فعالیت در پی داشته است. به‌بیانی دیگر، خسارت‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی زیاد ناشی از اجرای پروژه‌های کلان مقیاس، به همراه پیامدهای جبران‌ناپذیر تغییر اقلیم، اکوسیستم و حیات اجتماعی و اقتصادی این کلانشهر را با مخاطره جدی روبه‌رو کرده است. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی است که با هدف ارزیابی پنداشت ذی‌نفعان محلی در مواجه با پیامدهای تغییر اقلیم و اثرات آن بر ساختار تاب‌آوری جمعیت و فعالیت در کلانشهر ارومیه براساس شاخص‏های مستخرج از مبانی نظری تاب‌آوری انجام شده است. در این پژوهش در مراحل گردآوری نظرات از روش کیفی و در مرحله کشف پنداشت یا ذهنیت و سنجش وضع موجود از رویکرد کمی شامل تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون t-test استفاده شده است. مطابق نتایج، در اولویت‌بندی مهمترین چهار الگوی انگاشتی؛ کمبود منابع آب، خشکسالی و ترسالی‌های هواشناسی متناوب، تغییر و تبدیل گستردۀ پوشش (کاربری اراضی)، ناپایداری منابع اکولوژیک و عدم برگشت به تعادل و در مهمترین بازخوردهای ذینفعان، به ترتیب تغییر و تبدیل گستردۀ پوشش (کاربری اراضی)، فقدان ظرفیت سازگاری یا انطباق، پایداری زیست‌محیطی و پایداری کالبدی دارای بیشترین وزن بوده‌اند. باتوجه به نتایج آزمون t-test، وضعیت الگوی‌های پنداشتی ذی‌نفعان محلی در مواجه با پیامدهای تغییر اقلیم براساس عامل (پنداشت) اول و چهارم (تغییر و تبدیل گستردۀ پوشش (کاربری اراضی) و پایداری زیست‌محیطی) در حوضه دریاچه و کلانشهر ارومیه مطلوب نمی‌باشد. این در حالی است که عامل‌های ظرفیت سازگاری یا انطباق و برگشت به تعادل در وضعیت به مراتب نامناسب‌تری قرار دارند.

evaluation the local stakeholder’s assumption in facing the consequences of climate change and its effects on population and activity resilience structure (case study: orumieh metropolis)

climate change is an undeniable fact whose consequences are different depending on the geographical area and social, economic and political conditions. over the years, some incorrect suggestions of designers and subsequent wrong decisions of the managers and officials of the complex systems of urmia lake basin have had irreparable effects in various areas related to residence and activity. in other words, environmental, economic and social damages caused by the implementation of large-scale projects, along with the irreparable consequences of climate change, have made the ecosystem and social and economic life of this metropolis face a serious risk. the current research is one of the applied researches, which has been conducted with the aim of evaluating the opinion of local stakeholders facing the consequences of climate change and its effects on the structure of population resilience and activity in the metropolis of urmia, based on indicators derived from the theoretical foundations of resilience. in this research, a qualitative method was used in the stages of collecting opinions, and a quantitative approach including exploratory factor analysis and t-test was used in the stage of discovering ideas or mentality and measuring the current situation. according to the results, in prioritizing the most important four cognitive patterns; shortage of water resources, drought and intermittent meteorological disasters, extensive change and conversion of land cover (land use), instability of ecological resources and failure to return to balance, and in the most important feedbacks of stakeholders, respectively, extensive change and conversion of land cover (land use), lack of adaptive capacity or adaptation, environmental sustainability and physical sustainability have had the most weight. according to the results of the t-test, the situation of the thought patterns of local stakeholders in facing the consequences of climate change based on the first and fourth factor (thoughts) (widespread change and transformation of land cover (land use) and environmental sustainability) in the lake basin and urmia metropolis is not favorable. this is while the factors of adaptation capacity or adaptation and return to balance are in a much more unfavorable situation.