شناسایی ظرفیت‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه عشایری غرب ایران (مطالعه موردی: شهرستان روانسر)

جامعه عشایر علی رغم محدودیت ها و محرومیت های متعدد، نقش کلیدی را در تامین مواد اولیه مورد نیاز جوامع شهری و روستایی ایفا می کنند. پرورش دام، تولید صنایع دستی، حفاظت و حراست از مرزها، تنها بخشی از توانمندی های این قشر تلاشگر است. با توجه به بنیان های جغرافیایی حاکم بر کشور، میان مناطق مختلف به لحاظ ظرفیت های جامعه عشایری تمایزات فراوانی وجود دارد. بهره مندی از توانمندی های جامعه عشایر، در گرو شناسایی ظرفیت های آن ها در نواحی مختلف است. از این رو هدف اصلی پژوهش کمی و کاربردی حاضر که با ترکیبی از روش های توصیفی تحلیلی انجام گرفته است، شناسایی ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی جامعه عشایر شهرستان روانسر است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی عشایر شهرستان روانسر است  که از میان آن ها 150 نفر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده اند. داده های میدانی، از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید که روایی و پایایی آن تایید شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از جدول توزیع فراوانی، تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تحلیل واریانس و تست دانکن در نرم افزار spss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد شش عامل کلیدی به عنوان مهم ترین ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی جامعه عشایر شناسایی شده اند و در مجموع توانسته اند حدود 64 درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین نمایند. در این میان سه عامل مهم تر عبارت اند از: رونق درآمدزایی و کسب و کار (289/12 درصد)، متنوع سازی فعالیت اقتصادی (765/10 درصد) و تقویت سرمایه اجتماعی (667/10 درصد). نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد آماره f با مقدار 598/82 در سطح 95/0 درصد اطمینان معنادار بوده و تفاوت معناداری میان جوامع عشایری به لحاظ ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی وجود دارد. نتایج آزمون دانکن نشان داد جامعه عشایری متعلق به دو روستای بدرآباد و گرگیدر به ترتیب با میانگین رتبه ای 657/4 و 55/3 دارای بیشترین و کم ترین ظرفیت اقتصادی و اجتماعی هستند.

identifying the economic and social capacities of the nomadic community of western iran (case study: ravansar county)

in spite of many restrictions and deprivations, the nomadic community plays a key role in providingthe raw materials needed by urban and rural communities. animal breeding, production ofhandicrafts, protection and protection of borders are part of the capabilities of this industrious class.according to the geographical foundations governing the country, there are many differencesbetween different regions in terms of the capacities of the nomadic community. benefiting from theabilities of the nomadic community depends on identifying their capacities in different areas.therefore, the main goal of the present quantitative and applied research, which was carried out witha combination of descriptive-analytical methods, is to identify the economic and social capacities ofthe nomadic community of ravansar county. the statistical population of the research includes allthe nomads of ravansar county, among them 150 people have been considered as a statisticalsample. field data was collected through a questionnaire whose validity and reliability have beenconfirmed. to analyze the data, frequency distribution table, exploratory factor analysis technique,variance analysis test and duncan test were used in spss software. the results of the researchshowed that six key factors have been identified as the most important economic and socialcapacities of the nomadic society and in total they were able to explain about 64% of the varianceof the dependent variable. among these, the three most important factors are: income generationand business boom (12.289 percent), diversification of economic activity (10.765 percent) andstrengthening of social capital (10.667 percent). the results of the analysis of variance test showedthat the f statistic with a value of 82.598 was significant at the 0.95 percent confidence level andthere is a significant difference between nomadic communities in terms of economic and socialcapacities. the results of duncan's test showed that the nomadic community belonging to the twovillages of badrabad and gorgidar have the highest and lowest economic and social capacity withan average rank of 4.657 and 3.55, respectively.