ارزیابی تاب آوری اجتماعی شهری در مواجهه با پیامدهای ناشی از مخاطرات محیطی (مورد: شهر همدان)

امروزه بسیاری از تناقض های موضوع تاب آوری در حوزه مدیریت بحران از تفاوتها در شناخت مفهومی، روش شناسی، طراحی شاخصها جهت سنجش و ارائه الگویی برای ارزیابی آن ناشی می شود که برآیند آن سردرگمی در مطالعات تاب آوری است. هدف این مقاله؛ به طور خاص پس از بررسی مدل های تاب آوری اجتماعی در برخورد با پیامدهای سوانح، مطالعه و ارزیابی تاب آوری اجتماعی در مواجهه با مخاطرات محیطی در شهر همدان با استفاده از روش منتخب مجموع میانگین انحراف از حد بهینه شاخص ها است، به عبارتی در این تحقیق شاخص های تاب آوری اجتماعی روش انتخابی در مناطق چهارگانه شهر همدان بررسی و پس از مشخص شدن عدد نهایی آنها؛ نسبت عددی آن شاخص به حد بهینه (iif) برآورد می شود؛ با جمع فواصل به دست آمده برای هر شاخص از مقدار بهینه (iifs) می توان میزان فاصله تاب آوری اجتماعی از حد بهینه هر یک از مناطق شهر همدان را در قالب فاکتور ثانویه dsf محاسبه نمود، در ادامه تاب آوری اجتماعی شهر همدان از طریق میانگین عددی dsfs مناطق چهارگانه آن در قالب فاکتور نهایی تاب آوری اجتماعی urf محاسبه می شود، با برآورد urf  و از طرفی مشخص بودن سطوح سنجش ارزیابی؛ سطح تاب آوری اجتماعی شهر مورد مطالعه از بین سطوح تاب آور، نسبتاً تاب آور، مستعد بحران، بحران آفرین و بحرانی مشخص می گردد.در نهایت میزان کمی تاب آوری اجتماعی شهر همدان (urf) پس از بررسی شاخص های مرتبط و تعیین درصد آنها و همچنین اندازی گیری درصد تاب آوری در هر شاخص (iif) و میزان تاب آوری اجتماعی هر منطقه (dsf) معادل 1.01825 برآورد گردید که با توجه به سطوح سنجش مبنا، نتایج به دست آمده بیانگر تاب آور بودن شهر همدان در حوزه اجتماعی است.

evaluation of urban social resilience in facing the consequences of environmental hazards (case study: hamedan city)

today, many of the contradictions in the issue of resilience in the field of crisis management arise from the differences in conceptual recognition, methodology, design of indicators to measure and provide a model for its evaluation, which results in confusion in resilience studies. the purpose of this article; specifically, after examining the models of social resilience in dealing with the consequences of disasters, the study and evaluation of social resilience in the face of environmental hazards in hamedan city is by using the selected method of total average deviation from the optimal indicators, in other words in this research, the indicators of social resilience of the selection method in the four regions of hamedan city are investigated and after determining their final number; the numerical ratio of that index to the optimal limit (iif) is estimated; by summing up the distances obtained for each index from the optimal value (iifs), it is possible to calculate the distance of social resilience from the optimal level of each of hamedan city's regions in the form of dsf secondary factor. the number of dsfs of its four regions is calculated in the form of the final factor of social resilience of urf, with the estimation of urf and, on the other hand, the determination of the assessment levels; the level of social resilience of the studied city is determined from the levels of resilient, relatively resilient, prone to crisis, crisis-causing and critical. finally, the quantitative level of social resilience of hamedan city (urf) after examining the relevant indicators and determining their percentage, as well as the measurement of the percentage of resilience in each index (iif) and the amount of social resilience of each region (dsf) were estimated to be equal to 1.01825, which according to the levels of the base measurement, the obtained results indicate the resilience of hamedan city in it is a social field.