تحلیل سطح تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی باغداران در برابر خشکسالی و عوامل موثر بر آن (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان ملکان)

امروزه، تغییر اقلیم و بروز پدیده های آب و هوایی همچون خشکسالی، خسارات اقتصادی و اجتماعی فراوانی را در نواحی روستایی به دنبال داشته است و زندگی ساکنان روستاها را تحت تاثیر قرار داده است. با عنایت به این مساله، هدف پژوهش حاضر سنجش و تحلیل سطح تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی باغداران روستاهای بخش مرکزی شهرستان ملکان در برابر خشکسالی و همچنین شناسایی عوامل موثر بر میزان تاب‌آوری آنان بود. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر روش انجام توصیفی – تحلیلی (علّی) با ماهیتی کمی است. داده ها و اطلاعات بر مبنای دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع‌آوری گردید. واحد تحلیل پژوهش، باغداران ساکن در محدوده مورد مطالعه و افراد مطلع محلی بودند. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از تکنیک کوپراس و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که باغداران روستاهای اروق و لکلر بالاترین و روستاهای سرمه لو، علی آباد قشلاق، یولقنلوی جدید، یولقنلوی قدیم و تازه کندخان کندی پایین ترین سطح تاب‌آوری را در برابر خشکسالی دارند. نتایج مدل سازی نیز نشانگر آن است که متغیر «اقدامات محلی» در حد آستانه متوسط، متغیر «سرمایه اجتماعی» در حد آستانه متوسط و نهایتاً متغیر «سیاست‌ها و حمایت‌های دولتی» در حد آستانه قابل توجه قرار دارند.

analysis of economic and social resilience of gardeners against drought and its effective factors (case study: central part of malekan county)

today, climate change and occurrence of weather phenomena such as drought have caused many economic and social losses in rural areas and have affected the lives of rural residents. considering this issue, the aim of the present study was to measure and analyze the level of economic and social resilience of gardeners in the central part of malkan city against drought and also to identify the factors affecting their resilience. this research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical (causal) with a quantitative nature. data and information were collected based on two documentary and field methods (questionnaire). the unit of analysis of the research was gardeners living in the study area and local knowledgeable people. also, to analyze the collected data, kupras technique and structural equations were used. the results of the research show that the gardeners of aruq and laklar villages have the highest drought resilience and the villages of sormahlo, aliabad qeshlaq, yulqnaloi jadid, yulqnaloi ghadim and tezekand khankandi have the lowest level of resilience against drought. the modeling results also indicate that the local actions variable is at the moderate threshold, the social capital variable is at the moderate threshold, and finally the government policies and support variable is at the significant threshold.