تحلیل نقش ساختار کالبدی شهر بر زیست‌پذیری محلات (مطالعه موردی: منطقه 1 کلان‌شهر تهران)

شهر به عنوان ارگانیسم زنده از اجزای مختلفی تشکیل شده است. این اجزاء در یک نظام بهم پیوسته اهدافی را دنبال می کنند. ساختار شهری جزئی از نظام فضایی شهر، می تواند بر شرایط زندگی ساکنان و ویژگی های زیسته ی شهر تاثیر بگذارد. منطقه 1 کلان شهر تهران با توجه به موقعیت قرارگیری آن، در نگاه اول به نظر می رسد از کیفیت کالبدیفضایی شهری در وضعیت مناسب و شرایط زیست پذیری مطلوبی برخوردار است؛ اما مطالعه ی عناصر فضایی و کیفیت زیست پذیری شهری نتایج متفاوتی ارائه داد. روش پژوهش اثباتی و راهبرد پاسخ به سوال پژوهش قیاسی بوده است. نوع پژوهش توصیفیتحلیلی و روش جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده است. محدوده مورد مطالعه منطقه 1 شهر تهران، در سال 1398 و 1399 و جامعه آماری جمعیت ساکن در این منطقه به تعداد 439467 نفر بوده است. حجم نمونه 387 نفر و روش نمونه گیری به صورت طبقه ای و تصادفی بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار فضایی (تراکم کرنل، موران محلی، نسبت کاربری)، روش همپوشانی وزنی با ahp، روش میانگین، انحراف از معیار و آزمون ttest و آزمون همبستگی پیرسون بوده است. نتایج حاصل نشان داد که از بین مولفه های کالبدیفضایی، وضعیت دسترسی و دسترسی به خدمات عمومی بیش ترین تاثیر در میزان زیست پذیری محلات شهری در منطقه 1 داشته است. همچنین مشخص شد که ساختار کالبدی نقش مهمی بر زیست پذیری شهری داشته و باعث می شود که میزان زیست پذیری شهری تحت تاثیر قرار گیرد.

Analyzing the Role of Physical Structure of the City on the Viability of Neighborhoods (Case study: District 1 of Tehran Metropolis)

The city as a living organism is composed of different components. These components pursue goals in an integrated system. Urban structure, part of the city #39;s spatial system, can affect the living conditions of residents and the living characteristics of the city. District 1 of Tehran metropolis, considering its location, at first glance, seems to have the physicalspatial quality of the city in a suitable condition and favorable living conditions; But the study of spatial elements and the quality of urban viability yielded different results. The research method is positive and the answer to the research question used deductive method. The type of research was descriptiveanalytical and the method of data collection was library and field study. The study area was area one of Tehran in 1398 and 1399 and the statistical population of the population living in this area was 439467 people. The sample size was 387 people and the sampling method was stratified and random. Data were analyzed using spatial statistics (kernel density, local Moran, user ratio), weighted overlap method with AHP, mean method, standard deviation and Ttest and Pearson correlation test. The results showed that among the physicalspatial components, access status and access to public services had the greatest impact on the viability of urban neighborhoods in region one. It was also found that physical structure plays an important role in urban viability and causes the rate of urban viability to be affected.