سنجش تطبیقی پیاده مداری محلی با روش‌های کمّی و اعتبارسنجی نتایج آن‎ها با تحلیل آماری

پیاده‎روی یک فعالیت اساسی و عابرین پیاده، خونِ حیاتی فضاهای شهری هستند. هدف از این پژوهش سنجش تطبیقی وضعیت پیاده مداری دو محله مرزداران و تختی تهران به همراه اعتبارسنجی نتایج و مقایسه مدل‌های تخصصی است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و مقایسه تطبیقی دو محله با سه مدل کمّی واک اسکور، اسمارتراک و چیدمان فضا و تحلیل آماری به‌وسیله نرم‌افزار spss lisrel، صورت گرفته است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی-تحلیلی و با ماهیت پیمایشی، از نوع کاربردی است. جامعه آماری نیز در این تحقیق 250 نفر از ساکنین دو محله تختی و مرزداران هستند. در تجزیه‌وتحلیل مدل‎های تخصصی پیاده‎مداری، محله تختی (بافت فشرده) امتیاز واک اسکور 93.07 درصد، تراز هم پیوندی 1.76 در چیدمان فضا و z-score مثبت 3 در مدل اسمارتراک؛ و محله مرزداران (بافت نوساخته) امتیاز واک اسکور 77.86 درصد، تراز هم پیوندی 1.69 در چیدمان فضا و z-score منفی 3 در مدل اسمارتراک به‌دست آمد. بر اساس این نتایج و مقایسه آن‎ها با تحلیل‎های آماری، با بررسی معیارهای عملکردی، کالبدی، اجتماعی و زیست‌محیطی، محله تختی با میانگین آماره 3.52 دارای قابلیت پیاده مداری مطلوب‌تری نسبت به محله مرزداران با میانگین آماره 2.40 است که تاییدکننده نتایج مدل‌های کمّی بر پیاده مداری محله تختی است.

comparative assessment of local walkability: quantitative methods and statistical validation

walking constitutes a fundamental activity and pedestrians play a vital role in the vitality of urban spaces. this research endeavor aims to conduct a comparative analysis of walkability between tehran's takhti and marzdaran neighborhoods while validating the findings and comparing specialized models. the assessment of data and the comparative examination of the two neighborhoods were carried out utilizing three quantitative models: walkscore, smartraq, and spacesyntax. statistical analysis was conducted using spss lisrel software. the research methodology employed was descriptive, analytical, and survey-based, representing an applied approach. the statistical population encompassed 250 residents from both neighborhoods. the analysis of pedestrian circulation models revealed that the takhti neighborhood attained a walkscore rating of 93.07%, achieved a connectivity index of 1.76 in the space syntax model, and exhibited three positive z-scores in the smartraq model. conversely, the marzdaran neighborhood obtained a walkscore rating of 77.86%, recorded a connectivity index of 1.69 in the space syntax model, and displayed three negative z-scores in the smartraq model. by evaluating these outcomes and subjecting them to statistical analyses, encompassing the examination of performance, physical, social, and environmental criteria, it becomes evident that the takhti neighborhood, with an average score of 3.52, exhibits a superior capability for walkability compared to the marzdaran neighborhood, which achieved an average score of 2.40. these results reinforce the quantitative model findings regarding walkability in the takhti neighborhood.