تحلیل ساختار فرمی مسیریابی در فضاهای مجتمع‌های مسکونی بر اساس نظریه نحو فضا (مطالعه موردی: مجتمع مسکن مهر فاز 3 شهر پردیس تهران)

چگونگی مسیریابی در محوطه مجتمع‌های مسکونی، موضوع مهمی برای طراحی معماری این‌گونه فضاها است. مسیری که محور دید و خوانایی بیشتری را برای انسان ایجاد نماید، می‌تواند مسیری بهینه باشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی ساختار فرمی مسیریابی در فضای مجتمع‌های مسکونی بر اساس نظریه نحو فضا است. در این پژوهش، یک توصیف ساختاری از رفتار محیطی انسان بر اساس مبانی نظری نحو فضا ارائه می‌شود. همچنین با استفاده از نرم‌افزار depthmap x 0.50 و با استخراج روش‌های مبتنی بر گراف، ادراک و تفسیر مردم از مسیریابی در محوطه مجتمع مسکونی تبیین می‌گردد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که سه نوع گردش مبتنی بر شبکه، منحنی و خطی در طراحی محوطه مجتمع‌های مسکونی صورت می‌گیرد که انسان با توجه به اهداف و منافع فردی و جمعی، می‌تواند یکی از این مسیرهای را برای عبور انتخاب نماید. همچنین بر اساس نتایج، مسیریابی در مسیر گردش خطی، آسان‌ترین مورد در جهت ادراک فضا است. همچنین مسیریابی شبکه‌ای به سبب خوانایی کمتر، دشوارترین مسیر جهت مسیریابی افراد می‌باشد. مسیریابی منحنی نیز به سبب اینکه دارای عمق فضایی کوتاه‌تری می‌باشد، دارای خوانایی مناسبی می‎باشد. به‌طورکلی یافته‌ها در این پژوهش نشان دادند که مسیریابی با عمق فضا و محور بصری افراد رابطه معناداری دارد.

Analysis of Formal Structure of Routing in the Spaces of Residential Complexes Based on Space Syntax Theory (Case Study: Mehr Housing Complex, Phase 3, Pardis, Tehran)

How to navigate the premises of residential complexes is an important issue for the architectural design of such spaces. The path that creates the axis of vision and readability for human beings can be the optimal path. The purpose of this study is to investigate the formal structure of routing in the space of residential complexes based on the theory of space syntax. In this research, a structural description of human environmental behavior based on the theoretical foundations of space syntax is presented. Also, using Depthmap X 0.50 software and by extracting graphbased methods, people’s perception and interpretation of routing in the residential complex area is explained. Findings show that three types of networkbased circulation, curved and linear in the design of residential complexes that human behavior according to individual and collective goals and interests, can choose one of these routes to cross. Also, according to the results, routing in a linear rotation path is the easiest way to perceive space. Network routing is also the most difficult route for people to navigate due to its lower readability. Curved routing also has good readability due to its shorter spatial depth. In general, the findings in this study showed that routing has a significant relationship with the depth of space and the visual axis of people.