آمایش سازمان فضایی منطقه با تاکید بر نظام جریان کالای حمل شده در منطقه البرز جنوبی

جریانات غالب منطقه‌ای مانند کالا، جمعیت، اطلاعات و... به‌عنوان اهرم‌های اساسی تغییر در پهنه سرزمین و ساختار فضایی آن هستند. در این مقاله هدف بررسی سیمای سرزمینی در منطقه البرز جنوبی با تاکید بر جریانات کالاهای حمل شده در سه بازه زمانی 1375، 1385 و 1395 است. در راستای دستیابی به هدف مقاله و نیز با توجه به نوع پژوهش که از انواع مطالعات بنیادین و کاربردی است؛ از روش توصیفی و تحلیلی بهره گرفته ‌شده است. در این پژوهش برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات تحقیق از منابع اسنادی شامل انواع آمارنامه‌ها (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، کارگاه‌های صنعتی، حمل‌ونقل و راهداری و ...) و نیز مقالات و کتب موجود بهره گرفته ‌شده است. ابزارهای مورداستفاده جهت تحلیل و بررسی ساختار فضایی فعالیت و نظام سکونتگاهی در این مقاله شامل نرم‌افزار arcgis و نیز آزمون‌های آماری در نرم‌افزار ucinet و نرم‌افزار netdraw با هدف بررسی سازمان فضایی است. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در این مقاله به‌رغم مرکزیت تهران هم در بُعد ساختار فضایی و هم در بُعد گسیل و جذب جریان‌ها، شواهدی مبنی بر تغییر مرکزیت مکانی و نیل ظهور قطب‌های جدید به‌واسطه سرریزهای تهران مشاهده می‌شود.

Regional Spatial Organization with Respect to Goods Flow Network in South Alborz Region

One the most important issue in urban and regional planning and geographic debate is space and it’s changes in time. Space defined as process of different dimensions like economic, social, cultural, environmental ones, and that has a different vision so space which is a combined product of a lot of actors. In regional scale space, that is the product of relational process, creates different spatial structure like concentration, disperse and semidisperse. Thereby dominant flow like goods, population, information, and so on are basic leverage of spatial structure change in regional scale. The aim of this paper was the analysis of South Alborz Region land scape with emphasis of goods flow in the three periods of 1997, 2007 and 2017. The research method was based on the fundamental and applicable type, and in terms of aim it is analyticaldescriptive. Data collection method is documentary like statistic center data (industrial corporation, transportation, …) and paper and books. Arc GIS software and UCINET and NETDRAW were used to analyze the spatial structure and flow network. Based on the result obtained in Tehran centrality and power in spatial structure and in flow and outflow, evidence indicates that some new center emerge and absorb the saturated element of Tehran.