اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اهمال‏کاری و فرسودگی تحصیلی

دانش‏آموزان بزرگترین سرمایه‏های انسانی بالقوه در جامعه به حساب می‏آیند. ازاین‌رو عملکرد تحصیلی آنان باید همواره مورد توجه اولیای آموزش وپرورش باشد. ازجمله عواملی که می‏توانند عملکرد تحصیلی دانش‏آموزان را مختل کنند اهمال کاری وفرسودگی تحصیلی است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اهمال‏کاری و فرسودگی تحصیلی دانش‏آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر مرند بود. به لحاظ ماهیت و اهداف، این پژوهش از نوع کاربردی بوده و برای اجرای آن از روش شبه ‏ازمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام پسران دوره دوم متوسطه شهر مرند در سال تحصیلی 99-1398 بود که با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی خوشه‏ای چند مرحله‏ای و روش تصادفی ساده تعداد 40 نفر به طور تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند، این دانش‏آموزان به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (20 نفر آزمایش و 20 نفر کنترل) قرار گرفتند. برای گردآوری داده‏ها از پرسش‏نامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران (1997) و اهمال‏کاری تاکمن (1991) استفاده شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‏ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته‏های پژوهش نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر فرسودگی تحصیلی و اهمال‏کاری دانش‏آموزان پسر تاثیر داشته و آن را کاهش داده است و 7/40 درصد از اهمال‏کاری و 3/39 درصد از فرسودگی تحصیلی با استفاده از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تبیین شده است.. با توجه به نتایج به دست آمده وجود تعهد و پذیرش نوعی حس مسئولیت را در دانش‌آموزان برمی‏انگیزاند که این حس منجر به تلاش روزافزون و جلوگیری از اهمال کاری و فرسودگی تحصیلی می‏گردد. لذا توجه مسئولان آموزش‏وپرورش به امر ضروری به نظر می‏رسد.